Nga Edisoni tek Ajnshtajni: Zakonet e çuditshme të gjenive

31 Maj 2021, 07:31, Blog CNA

Nga Edisoni tek Ajnshtajni: Zakonet e çuditshme të gjenive

?Gjeniu dhe çmenduria kanë diçka të përbashkët:që të dy jetojnë në një botë të ndryshme nga ajo që ekziston për të tjerët?- thoshte dikur filozofi i njohur Artur Shopenhauer. Kjo gjë i bën të kuptueshme disa sjellje vërtet të çuditshme të tyre. Disa shembuj? Dikush pinte shumë duhan, një tjetër mbi 50 filxhanë kafe në ditë, dikush flinte, e dikush jo. Ka nga ata që e urrejnë pjesën tjetër të botës.

Tomas Edison

Për të zgjedhur studiuesit në kompaninë e tij, ai kishte një metodë të pagabueshme:u kërkonte atyre të hanin një tas me supë. Ata që i shtonin kripë para se ta provonin përjashtoheshin automatikisht. Testi kishte për qëllim eliminimin e atyre që bazoheshin në punën e tyre tek paragjykimet. Edisoni nuk vlerësonte as ata që flinin gjatë. Ai vetë praktikonte gjumin polifazik, duke fjetur disa herë gjatë ditës për një kohë të shkurtër, në mënyrë që të ishte më produktiv në punë.

Honor Dë Balzak

Është pak të thuhet se ai e dashuronte kafenë. Ai ishte i varur tërësisht nga ajo, dhe në kohën që po shkruante ?Komedinë Njerëzore?, konsumonte deri në 50 filxhanë në ditë. Në vitin 1830 botoi një artikull në një revistë franceze me titull ?Kënaqësitë dhe dhimbjet e kafesë?, ku ndër të tjera shkruante:?Kafeja të futet në stomak, dhe ti ndjen menjëherë një emocion të përgjithshëm. Idetë fillojnë të lëvizin si batalione të Ushtrisë së Madhe në fushën e betejës, dhe pastaj beteja nis. Kujtimet mbërrijnë si me galop, të mbartura nga era?.

Agata Kristi

Pavarësisht se shkroi 66 romane me detektivë dhe 14 përmbledhje me tregime, shkrimtarja e madhe e letërsisë së verdhë, nuk e dinte se çfarë ishte tryeza e shkrimit. Ajo nuk pati asnjëherë një studio të saj, dhe për shembull romanin e famshëm ?Vrasje në Orient Express?, e shkroi në një dhomë hoteli.

Por në realitet, ajo shkruante ku të donte:në kuzhinë, dhomën e gjumit, në rrugë. Dhe për të kompozuar romanet e saj të famshëm, përdorte shpesh një proces të kundërt, duke e përshkruar së pari skenën e krimit, me detajet më të imëta, dhe më pas gjithçka tjetër, përfshirë protagonistët.

Nikola Tesla

Ai arrinte të punonte deri në 20 orë në ditë, duke fjetur vetëm 4 orë. Ky zakon ekstrem i shkaktoi një ezaurim mendor të hershëm që kur ishte 25-vjeç. Por kur u shërua, vazhdoi me të njëjtën mënyrë jetese edhe në moshë të thyer, pa u ndalur. Ai kishte dy fiksime të veçanta:gratë mbipeshë dhe bizhuteritë (sidomos perlat).

Bobi Fisher

Nuk kishte mbushur ende 30 vjeç kur fitoi kampionatin botëror të shahut në vitin 1972. Por ajo fitore nuk ishte një ogur i mirë. Duke pasur një karakter anti-social dhe polemik, ai u tërhoq në jetën private dhe ndaluar së luajturi për plot 20 vjet. Kur u rikthye të luajë në vitin 1992, shkoi në ish-Jugosllavinë e zhytur në luftë, duke shkelur kësisoj embargon e OKB, dhe duke u përplasur hapur me qeverinë e Shteteve të Bashkuara.

Për këtë arsye autoritetet lëshuan një urdhër arresti, gjë që e detyroi të mos rikthehej më në vendlindjen e tij. Pikërisht në atdheun që e kishte për përfaqësuar në tavolinën e shahut në vitin 1972, me ftesën personale të Sekretarit të Shtetit të asaj kohe, Henri Kisinger.

Psikologët kanë debatuar gjatë mbi gjenialitetin e tij rebel, dhe kanë arritur në përfundimin se Fisher, që vdiq në vitin 2008, vuante nga sindroma Asperger, një çrregullim i zhvillimit, i lidhur me autizmin, që mund të çojë në izolim dhe në probleme në komunikimin me të tjerët.

Sigmund Frojd

Babai i psikanalizës dhe neuroshkencës moderne, portretizohet shpesh me një puro midis gishtave të tij. Dhe nuk është një rastësi. E vërteta është se ai pinte duhan thuajse gjatë gjithë kohës, derisa një miku i tij mjek, e paralajmëroi se pirja e shumtë e duhanit, mund t?i shkaktonte një aritmi të rrezikshme të zemrës.

Frojdi u përpoq të hiqte dorë, por pa sukses. Mungesa e purove e zhyti në një depresion të rëndë. Por duhani nuk ishte i vetmi ves:ai konsumonte vazhdimisht kokainë, të cilën nuk hezitoi ta quante ?një substancë magjike?.

Albert Ajnshtajn

Kur ishte i vogël kishte shumë vështirësi në të folur, gjë që shqetësoi shumë prindërit e tij. Kur u rrit vetë shkencëtari tha se zhvillimi i tij më i ngadaltë se ai i fëmijëve të tjerë, i kishte dhënë atij më shumë mundësi për të vëzhguar bazat e jetës, si hapësira dhe koha. Shoferi i tij Stenli Kohen, kujton se Ajnshtajnit i pëlqente të luante në violinë muzikën e Moxartit, gjatë ekskursioneve të shikimit të shpendëve./CNA.al