LEXO PA REKLAMA!

SHKARKO APP

App Store
Google Play

E fundit!

x

59 laboratorë në botë merren me patogjenët më vdekjeprurës/ Vetëm çereku i tyre ka masa të larta sigurie

20 Qershor 2021, 07:08, Blog CNA
59 laboratorë në botë merren me patogjenët më

Nga Filippa Lentzos & Gregory Koblentz ?The Conversation?

A doli gabimisht koronavirusi SARS-CoV-2 nga një laborator kërkimor? Pavarësisht nga përgjigja, rreziku i pandemive të ardhshme që vijnë nga kërkimet me patogjenë të rrezikshëm është shumë real. Pika kryesore e debati mbi rrjedhjet laboratorike është Instituti i Virologjisë në Vuhan të Kinës.

Ai është vetëm një nga 59 laboratorët e sigurisë maksimale që janë në ndërtim e sipër ose të planifikuar të ndërtohen në të gjithë botën. Të njohur ndryshe si laboratorë të nivelit të biosigurisë 4 (BSL4), ata janë projektuar dhe ndërtuar në një mënyrë të tillë që studiuesit të punojnë në mënyrë të sigurt me patogjenët më të rrezikshëm në planet, pra ato që mund të shkaktojnë sëmundje serioze, dhe për të cilët nuk ekziston asnjë trajtim apo vaksinë. Studiuesve u kërkohet që të veshin kostume hermetike, të cilat janë të pajisura me bombola oksigjeni. Të shpërndara në 23 vende të botës, përqendrimi më i madh i laboratorëve BSL4 është në Evropë, me 25 laboratorë të tillë. Amerika e Veriut dhe Azia kanë një numër afërsisht të barabartë, përkatësisht 14 dhe 13.

Australia ka 4 dhe Afrika 3 laboratorë të tillë. Ashtu si Instituti i Virologjisë në Vuhan, treçereku i laboratorëve BSL4 në botë ndodhen në qendrat urbane. Me një sipërfaqe 3.000 m2, Instituti i Virologjisë në Vuhan është laboratori më i madh BSL4 në botë, edhe pse së shpejti do të kalohet nga Laboratori Biologjik dhe Agro-Mbrojtjes Kombëtare në Universitetin Shtetëror të Kansasit në SHBA.

Kur të jetë i plotë, ai do të ketë 4.000 m2 hapësirë. Shumica e laboratorëve janë dukshëm më të vegjël, me gjysmën e 44 laboratorëve që kanë një sipërfaqe më pak se 200 m2, pra më pak se gjysma e madhësisë së një fushe basketbolli ose treçereku i një fushe tenisi.

Rreth 60 për qind e laboratorëve BSL4, janë institucione të shëndetit publik të drejtuara nga qeveria. Ndërkohë 20 për qind drejtohen nga universitetet, dhe 20 për qind nga agjencitë e bio-mbrojtjes. Këto laboratorë përdoren ose për të diagnostikuar infeksione me patogjenë shumë vdekjeprurës dhe të transmetueshëm, ose për të hulumtuar këta patogjenë, me synim përmirësimin e kuptimit tonë shkencor se si funksionojnë ata, për të zhvilluar ilaçe të reja, vaksina dhe teste diagnostikuese.

Por jo të gjithë këta laboratorë do të kenë parametrat më të lartë të sigurisë. Indeksi Global i Sigurisë Shëndetësore, që monitoron nëse vendet kanë ligje, rregullore, agjenci mbikëqyrëse, politika dhe trajnime mbi biosigurinë, është shumë shqetësues.

Ai tregon se vetëm rreth një e katërta e vendeve me laboratorë BSL4,patën rezultate të

larta për nivelin e biosigurisë. Kjo gjë sugjeron se ka ende shumë hapësirë që vendet të zhvillojnë sisteme sigurie gjithëpërfshirëse të menaxhimit të bio-rrezikut.

Anëtarësimi në Grupin Ndërkombëtar të Ekspertëve të Rregullatorëve të Biosigurisë, ku autoritetet kombëtare rregullatore ndajnë praktikat më të mira në këtë fushë, është një tregues tjetër i praktikave kombëtare në këtë fushë. Vetëm 40 për qind e vendeve me laboratorë BSL4 janë anëtarë të këtij forumi:Australia, Kanadaja, Franca, Gjermania, Japonia, Singapori, Zvicra, Britania e Madhe dhe SHBA-ja.

Dhe asnjë laborator nuk është regjistruar ende në sistemin vullnetar të menaxhimit të biorrezikut (ISO 35001), i prezantuar në vitin 2019 për të vendosur proceset e menaxhimit dhe për të zvogëluar rreziqet e biosigurisë. 3 nga 23 vendet me laboratorë BSL4 (Australia, Kanadaja dhe SHBA-ja) kanë politika kombëtare për mbikëqyrjen e kërkimit me përdorim të dyfishtë.

Të paktën tre vende të tjera (Gjermania, Zvicra dhe Britania e Madhe) kanë një formë të mbikëqyrjes me përdorim të dyfishtë, ku për shembull, organet e financimit u kërkojnë përfituesve të granteve të tyre të rishikojnë kërkimet e tyre që kanë implikime me përdorim të dyfishtë.

Kërkesë në rritje për laboratorët BSL4

Kjo situatë lë pa mbikëqyrjen e duhur një pjesë të madhe të kërkimit shkencor mbi koronavirusët. Dhe kjo është shumë shqetësuese në kushtet kur studimi mbi ?fitimin e funksionit? tek koronavirusët, ka të ngjarë që të shtohet ndërsa shkencëtarët kërkojnë

të kuptojnë më mirë këto viruse dhe të identifikojnë se cilat viruse paraqesin një rrezik më të lartë të kërcimit nga kafshët tek njerëzit ose të bëhen të transmetueshme midis njerëzve.

Më shumë vende pritet të kërkojnë ndërtimin e laboratorëve, si pjesë e një theksi të ri që do të vihet mbi gatishmërinë dhe reagimin ndaj pandemive në të ardhmen.

Ndërsa pandemia e Covid-19 ka shërbyer si një kujtesë e zymtë e rreziqeve të paraqitura nga sëmundjet infektive, dhe mbi rëndësinë e një ndërmarrje të fuqishme kërkimore bio-mjekësore për shpëtimin e jetës, ne duhet të kemi parasysh se një hulumtim i tillë mund të bartë me vete jo pak rreziqe. Megjithatë shkenca e mirë dhe politika e zgjuar, mund t?i mbajnë nën kontroll këto rreziqe dhe t?i lejojë njerëzimit të korrë përfitimet e këtij studimi./CNA.al

Lajmet e fundit nga