LEXO PA REKLAMA!

SHKARKO APP

App Store
Google Play

E fundit!

x

Fizikantët: Botët paralele ekzistojnë, dhe bashkëveprojnë me botën tonë

25 Tetor 2019, 07:40, Blog CNA
Fizikantët: Botët paralele ekzistojnë, dhe

Edhe pse është testuar shumë herë, mekanika kuantike është aq e çuditshme dhe kundër-intuitive, saqë në një rast fizikanti i famshëm Riçard Fejnman u shpreh:?Unë mendoj se mund të them me siguri, se askush nuk e kupton mekanikën kuantike?.

Përpjekjet për të shpjeguar disa nga pasojat e çuditshme të teorisë kuantike, kanë çuar në disa ide marramëndese, siç është Interpretimi i Kopenhagës, dhe teoria e shumë botëve. Tani ekziston një teori ?e re?, që quhet hipoteza e ?shumë botëve ndërvepruese?(MIW), dhe ideja është po aq e thellë sa duket në pamje të parë.

Kjo teori sugjeron, se jo vetëm që ekzistojnë botë paralele me tonën, por që ato bashkëveprojnë me ne në nivelin kuantik, dhe për këtë arsye janë të zbulueshme. Megjithëse është ende në nivelin spekulativ, teoria mund të ndihmojë në shpjegimin përfundimtar të disa prej pasojave të çuditshme, që janë të natyrshme në mekanikën kuantike.

Teoria, është një përmbledhje e interpretimit të shumë botëve në mekanikën kuantike. Një ide që tregon, se të gjitha historitë e mundshme dhe të ardhmet alternative janë të vërteta, ku secila përfaqëson një botë aktuale, megjithëse paralele.

Shon Kerrëll, fizikant teorik në Institutin e Teknologjisë në Kaliforni, SHBA, është një nga mbështetetësit e teorisë së shumë botëve. Madje ajo është tema kryesore e librit të tij të ri ?Diçka e fshehur thellë?. Është absolutisht e mundur, që të ketë shumë botë, ku të mund të merrni vendime të ndryshme. Ne thjesht po i bindemi ligjeve të fizikës?- shprehet Kerrëll.

Po sa versione botësh mund të ketë? ?Ne nuk e dimë nëse numri i botëve është i kufizuar, apo i pafundëm. Por sigurisht që është një numër shumë i madh. Nuk ka gjasa që të jenë për shembull vetëm 5 botë?- shton shkencëtari.

Ndërkohë, një problem me teorinë e shumë botëve, ka qenë se ajo është vazhdimisht e patestueshme, pasi vëzhgimet mund të bëhen vetëm në botën tonë. Në këto kushte, ndodhitë në këto botë ?paralele? të supozuara, vetëm mund të imagjinohen.

Por teoria e ?shumë botëve ndërvepruese? (MIW) ka një qasje tjetër. Ajo sugjeron që botët paralele mund të bashkëveprojnë në nivelin kuantik. ?Ideja e universeve paralele në mekanikën kuantike, ka ekzistuar që nga viti 1957?- shpjegon Hauard Uajzmen, fizikant në Universitetin Grifit në Brisbejn, Australi, një nga ekspertët e parë që e ka mbështetur këtë teori.

?Në interpretimin e mirënjohur të ?shumë botëve?, secili univers degëzohet në një mori universesh të reja, sa herë që bëhet një matje kuantike?- thekson ai. Prandaj, janë kuptuar që të gjitha skenaret. Në disa universe asteroidi që shfarosi dinosaurët, shmangu shkatërrimin e Tokës. Në të tjerat, Australia u kolonizua nga portugezët.

Nga ana tjetër, kritikët e vënë në dyshim ekzistencën e këtyre universeve të tjerë, pasi ato nuk ndikojnë aspak në universin tonë. Por qasja jonë e ?e shumë botëve ndërvepruese?, është krejtësisht e ndryshme, siç nënkupton emri i saj?.

Uajzmen dhe kolegët e tij, supozojnë se aty pranë ekziston ?një forcë universale e zmbrapsjes midis botëve? (pra midis të ngjashmëve), dhe kjo ka tendencën t?i bëjë ata më të ndryshëm?.

Ata mendojne se efektet kuantike, mund të shpjegohen me faktorizimin e kasaj force.

Pavarësisht nëse matematika e vërteton këtë apo jo, ajo do të jetë testi përfundimtar për këtë teori. A mund të parashikohen apo jo si duhet, efektet kuantike në mënyrë matematikore? Pavarësisht të gjithave, teoria me siguri na siguron shumë materiale për imagjinatën tonë.

Për shembull, kur u pyetën nëse teoria e tyre, mund të krijojë mundësinë që njerëzit të mund të ndërveprojnë një ditë me botët e tjera, Uajzman tha:?Kjo nuk është pjesë e teorisë sonë. Por ideja e ndërveprimeve njerëzore me universet e tjera, nuk është më thjesht një fantazi?.

Si mund të ishte jeta juaj, nëse do të kishit bërë zgjedhje të ndryshme? Ndoshta një ditë do të keni mundësi të shihni një nga këto botët alternative, dhe ta zbuloni përgjigjen./ Mnn.com-Përshtatur nga CNA.al

Lajmet e fundit nga