Toka po rrotullohet më shpejt/ Vendos rekord të ri për ditën më të shkurtër
Planeti jonë po rrotullohet më shpejt, duke regjistruar di...
Shpërthimi vullkanik i Tongës në janar shpërtheu ujë të mjaftueshëm për të mbushur më shumë se 58,000 pishina të përmasave olimpike dhe mund të dobësojë shtresën e ozonit.
Shkencëtarët që ekzaminuan sasinë e avullit të ujit të nxjerrë nga vullkani Hunga Tonga-Hunga Ha'apai e përshkruan atë si 'të paprecedentë'.
Avulli i fuqishëm u formua kur uji i detit në Paqësorin Jugor ra në kontakt me llavën dhe u 'mbinxeh'.
Shpërthimi krijoi valë zanore të dëgjuara deri në Alaskë 6200 milje larg, në një bum zanor që rrethoi dy herë globin.
Në një studim të ri, ekspertët nga Laboratori Jet Propulsion i NASA-s parashikojnë se vëllimi i ujit mund të jetë i mjaftueshëm për të ndikuar përkohësisht temperaturën mesatare globale.
Ai gjithashtu mund të nxisë përkohësisht reaksionet kimike në atmosferë që përkeqësojnë varfërimin e shtresës së ozonit.
"Nuk kemi parë kurrë diçka të tillë," tha shkencëtari atmosferik Dr Luis Millán.
Në studimin, të botuar në Geophysical Research Letters, Dr Millán dhe kolegët e tij vlerësojnë se shpërthimi i Tonga dërgoi rreth 146 milion ton avull uji në stratosferë.
Uji nga shpërthimi i 15 janarit barazohet me afërsisht 10 përqind të përmbajtjes së ujit të pranishëm në stratosferë.
Sasi të krahasueshme uji janë shpërthyer në lartësi kaq të mëdha nga vullkanet vetëm dy herë më parë në 18 vitet që NASA ka bërë matje.
Këto ishin ngjarja Kasatochi e 2008 në Alaskë dhe shpërthimi i Calbuco 2015 në Kili.
Uji nga këto shpërthime u shpërnda shpejt, por studiuesit e NASA-s pretendojnë se lëngu nga vullkani Tonga mund të qëndrojë në stratosferë deri në dhjetë vjet. Për të përcaktuar vëllimin e avullit të ujit, shkencëtarët analizuan të dhënat nga instrumenti Microwave Limb Sounder (MLS) në satelitin Aura të NASA-s.
Kjo mat gazet atmosferike, duke përfshirë avujt e ujit dhe ozonin, duke vëzhguar sinjalet natyrore të mikrovalëve të emetuara nga atmosfera e Tokës.
Studiuesit besojnë se vullkani Tonga ishte në gjendje të prodhonte sasi të mëdha të avullit të ujit që prodhonte vetëm për shkak të thellësisë së tij të saktë nën ujë.
Kaldera e saj, krateri i madh i formuar ndërsa magma fillon të shpërthejë, mendohet se ndodhet rreth 490 këmbë (150 metra) poshtë.
Nëse do të ishte më i cekët, nuk do të kishte mjaftueshëm ujë deti të mbinxehur nga magma për të llogaritur vëllimin e avullit të ujit stratosferik./ CNA.al
Planeti jonë po rrotullohet më shpejt, duke regjistruar di...
Në vitet 1939-1940 u kërkua një ligj i veçantë për përmirë...
Shpallja e pavarësisë shënoi hapat e parë në krijimin ...
Arabia Saudite ka zbuluar projektin e saj ambicioz urban “...
Si Sot, më 1 gusht 1943 u mbajt një nga kuvendet, i cila d...
Ndërsa maskat e fytyrës dikur ishin pamje të rralla, p...
Shumë sende të epokës naziste u ekspozuan në një ankand në...
Thonë se "zanati nuk të lë pa bukë", por ka zanatçinj mbi ...
Një specie e re gjarpërinjsh, helmi i të cilit është aq i ...
Një institut shkencor polak i ka klasifikuar macet shtëpia...
Xhaketa e veshur nga ish-astronauti, Buzz Aldrin, teksa ës...
Heqja e vizave për shqiptarët ka qenë një temë e kahershme...
Jashtë syve, këto fije kërpudhore mikroskopike përshko...
Një urë druri në Kinë, një objekt ruajtjeje arti në Ho...
Natyra i ka krijuar trupat tanë në mënyrë perfekte dhe...
Një ditë relaksi në pishinë për një moment është kthye...
Sonte do të keni rastin më të mirë për të parë Hënën m...
Në një plazh të San Diegos janë përjetuar momente pani...
Komediani Pete Davidson, i cili është në një rom...
Shkencëtarët japonezë kanë zbuluar planet për të ndërt...
77-vjeçari, Fatmir Aliaj tregon për emisionin investigativ...
Klodian Zoto, një nga kokat e inceneratorëve, i dënuar...
Drejtuesi i PD-së për Tiranën, Belind Këlliçi, ka deno...
Në fund të shkurtit të këtij viti ishim në lagjen “Visarjo...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Zbardhet vjedhja e argjendarisë në Rrugën e Dibrës në Tira...
Gazetari Spartak Koka ka zhvilluar një intervistë me babai...
Gazetari investigativ Artan Hoxha ka folur në lidhje me kë...
Dështon kërkesa e radhës për ekstradim të personave shumë ...
Ditën e martë, vendi ynë do të ketë kushte të paqëndru...
Për javën që presim përpara, mbi vendin tonë parashiko...
Prej më shumë se një muaji, ish-të punësuarit në fabrikat ...
Këtë të diel, moti do të jetë i paqëndrueshëm si rezultat ...
Rregulla të reja për emigrantët që jetojnë në Greqi? ...
Vendet e BE-së do të vendosin sanksione ndaj 30 zyrtar...
Pakistani mbeti një nga tri vendet me ajrin më të ndodhur ...
Ushtria amerikane tha se ka shkatërruar shtatë raketa dhe ...
Turmat në veri në Londrës janë mbledhur të hënën në mëngje...
Kur kujtoj sot atë aventurë, thuajse vdekjeprurëse, më...
Lulet e portokalleve janë pjesë e pandashme e çdo oborri t...
Radio “Ngjallja” ka përkujtuar Kryepeshkopin Fan Noli në 5...
Normat e interesit të depozitave u rritën në përmasa të vo...
Sot, më 19 mars 2024, në tregun valutor dollari amerikan b...
Nevoja për punonjës nga ata më pak të kualifikuar deri tek...
2024-a ka nisur negative për pjesën më të madhe të eksport...