Jo vetëm gratë, edhe meshkujt të rrezikuar nga kanceri i gjirit/ Simptomat e pazakontë që nuk duhet t’i injoroni

16 Tetor 2021, 10:14, Lifestyle CNA

Jo vetëm gratë, edhe meshkujt të rrezikuar nga kanceri i gjirit/

Kanceri i gjirit është një nga kanceret më të shpeshta tek gratë. Mund të zhvillohet edhe tek burrat, por është më e zakonshme tek gratë. Sipas Shoqërisë Amerikane të Kancerit, 1 në çdo 8 femra është në rrezik të zhvillojë kancer të gjirit ndërsa kanceri i gjirit tek meshkujt përbën 1% të kancerit të përgjithshëm të gjirit.

Meshkujt dhe femrat kanë anatomi të ngjashme të gjirit deri në pubertet, pastaj gjoksi zhvillohet tek femrat dhe qelizat e gjirit bëhen shumë aktive dhe të ndjeshme ndaj niveleve të estrogjenit, në kontrast me meshkujt, ku ata mbeten joaktivë dhe të paekspozuar ndaj niveleve të larta të estrogjenit. The Health Site shkruan se cilët jan faktorët që ndikojnë në shfaqjen e kancerit të gjirit të gratë dhe tek burrat.

Mutacionet gjenetike në gjenet CHEK2, PTEN dhe PALB2 mund të shkaktojnë kancer të gjirit tek meshkujt.

Meshkujt me këtë sindromë kanë kromozome shtesë X dhe kanë nivele më të larta të estrogjenit në krahasim me meshkujt e tjerë. Ata zhvillojnë gjinekomasti që çon në rritjen e indeve të gjirit. Këta burra kanë një shans të shtuar për të zhvilluar kancer të gjirit me 20 deri në 60 herë.

Testikujt e zbritur ose testikujt e hequr në mënyrë kirurgjikale, etj mund të shkaktojnë gjithashtu rritje të shanseve për kancer të gjirit tek meshkujt.

Femrat kanë një shkallë më të lartë të prekjes nga kanceri i gjirit sesa meshkujt për shkak të ndryshimit në anatomi dhe funksion.

Fillimi i menstruacioneve para moshës 12 vjeç dhe menopauza pas 55 janë faktorë të rritur të rrezikut për shkak të ekspozimit të zgjatur të estrogjenit.

Faktorët e rrezikut të përbashkët për të dy gjinitë

Kanceri i gjirit tek femrat rritet me moshën deri në vitet shtatëdhjetë sipas Shoqërisë Amerikane të Kancerit (ACS), mosha mesatare e diagnozës është 62 vjeç. Shkalla e kancerit të gjirit tek meshkujt gjithashtu rritet me moshën dhe mosha mesatare e diagnozës është 72. Është parë se 1 në 5 meshkuj me kancer të gjirit ka një anëtar të ngushtë të familjes që ka/kishte kancer të gjirit. Femrat me një të afërm të shkallës së parë me kancer të gjirit kanë 1.5 herë më shumë rrezik në krahasim me ato pa histori familjare dhe 2 deri në 4 herë më shumë rrezik me më shumë se një të afërm të shkallës së parë me histori të kancerit të gjirit.

-Obeziteti

-Pirja e duhanit

-Prija e alkoolit

-Stili i jetesës sedentare

-Historia e kaluar e kancerit të gjirit

-Ekspozimi i mëparshëm ndaj rrezatimit

Nuk ka hapa të garantuar për të shmangur kancerin e gjirit plotësisht, por ka mënyra për të zvogëluar shanset për zhvillimin e sëmundjes.

-Ekzaminimet e vetë -gjirit (SBE – mujore) janë një nga bazat e parandalimit dhe zbulimit të hershëm të kancerit të gjirit.

Më poshtë janë hapat e SBE

-Vëzhgoni gjinjtë për çdo asimetri/ gunga/ ndryshime në thithë/ ndryshime të lëkurës para pasqyrës në një pozicion në këmbë.

-Ngrini duart dhe shikoni për çdo ndryshim nëse ka, siç u përmend në hapin 1.

-Shtrihuni dhe kontrolloni gjoksin e majtë me gishtat e dorës së djathtë. Shtypni poshtë dhe shihni në një lëvizje rrethore në të gjitha zonat e gjirit dhe sqetullës.

-Gjoksi i djathtë duhet të ekzaminohet në mënyrë të ngjashme me gishtat e dorës së majtë.

-Përsëritni hapat e mësipërm ose në këmbë ose ulur.

-Testimi gjenetik për individët me një histori të fortë familjare të kancerit të gjirit

-Mbani një peshë të moderuar

-Ushtrime të rregullta për të qenë të aftë fizikisht

-Një dietë e shëndetshme e pasur me fruta dhe perime. Fitoestrogjenët janë veçanërisht të dobishëm. Shmangni ushqimin e rafinuar dhe të përpunuar, pirjen e duhanit dhe alkoolin./ CNA.al