A mund ta gjejmë një “kurë” ndaj pleqërisë?

23 Tetor 2021, 08:04, Blog CNA

A mund ta gjejmë një “kurë” ndaj pleqërisë?

Nga Jules Howard ?Science Focus?

Lajme të mira! Nëpërmjet vaksinave, dietave të shëndetshme, dhe një sasie të madhe inovacionesh mjekësore, jetëgjatësia e njerëzve, është thuajse dyfishuar gjatë shekullit të kaluar, nga një mesatare prej 35 vjetësh në vitin 1900, në një mesatare prej më shumë se 70 vitesh sot.

Por, prisni pak?a doni më shumë sesa kaq? Kjo është ndoshta e kuptueshme, dhe nuk jeni të vetëm në dëshirën për ta zgjatur pak më tej jetën tuaj. Në fakt, ky ideal i përhershëm, i ndjekur shpesh edhe nga kompanitë e teknologjisë në Silicon Valley, i imagjinon 90 vjeçarët që ngjitin me vrap shkallët, dhe 12 vjeçarët me trurin e freskët si të një fëmije. Po ashtu këto kompani, parashikojnë një të ardhme ku truri i njeriut i pajisur me një USB dhe i konservuar në kavanoza, do të jetojë për aq gjatë sa të shohë edhe zhdukjen e Diellit.

E vërteta është se një ditë ide të tilla, mund të jenë po aq të vjetruara sa koncepti mitik i eliksirit të jetës. Në përgjithësi qelizat nuk janë ndërtuar në mënyrë të tillë që të ekzistojnë për një kohë shumë të gjatë. Trupat e kafshëve (dhe gjenet që banojnë në to), janë ndërtuar për t?u riprodhuar.

Evolucioni do të favorizojë gjithmonë vdekjen, pasi trupat që sillen rreth e qark për një kohë të gjatë pa u shumuar, do të gllabërohen nga grabitqarët, mposhten nga konkurrentët, apo do të jenë viktima të një shiu të pafundmë të rrezatimit vdekjeprurës të Diellit.

Në këtë mënyrë, deri në një farë mase, plakja është në ADN-në tonë. Kjo kontratë evolucionare që kemi me vdekjen, nënkupton që edhe sikur të kishim mundësi të zhduknim të gjitha sëmundjet njerëzore, kur të mbushnin 100 vjet jetë, trupat tanë do të fillonin të shfaqin të njëjtën brishtësi.

Dhe këtë e konfirmon edhe një studim i fundit i botuar në revistën ?Nature? në maj të këtij viti. Bazuar në të dhënat e 500.000 vullnetarëve nga Rusia, SHBA dhe Britania e Madhe, shkencëtarët vlerësojnë se trupi i njeriut nuk mund të përballojë më shumë se 120 vjet jetë, dhe sigurisht jo më shumë se sa 150 vjet.

A mund të na japin kafshë të tjera disa sekrete mbi jetëgjatësinë? Sipas shumë shkencëtarëve përgjigjja është po. Ndër speciet që kanë një plakje të pazakontë në botën natyrore janë karavidhet, të cilat kanë evoluar një enzimë që mbron skajet e fijeve të ADN-së, copëzat që dëmtohen më lehtë gjatë shumimit; krimbat e rrumbullakët, të cilët duket se kanë diçka të ngjashme me një mjedis plakjeje me lëvizje të ngadaltë; dhe minjtë pa qime, të cilët duket

se janë të aftë të kufizojnë dëmtimin e shkaktuar nga atomet problematike të oksigjenit, të njohur si radikalet e lira, dhe që zakonisht mashtrojnë qelizat e kafshëve dhe shkatërrojnë ADN-në e tyre (ndërsa shumica e brejtësve jetojnë 2-3 vjet, miu lakuriq arrin të jetojë deri në 30 vjet).

A mund të ?vjedhim? një ditë kodet e tyre të ADN-së, dhe t?i përdorim ato kundër plakjes në gjenomin tonë? E vërteta është se kjo është e mundur. Mund të mos jetë e mundur brenda një dekade apo një shekulli. Por është e drejtë të thuhet se një ditë, njerëzit mund të kenë vërtet një jetë shumë më të shëndetshme dhe më të gjatë.

Megjithatë, pavarësisht përparimeve shkencore dhe aspiratave, unë ndjej se e njëjta pyetje do të vazhdojë të bëhet, edhe nëse do të kemi sukses në zgjatjen e mëtejshme të jetë sonë. ?Si mund të jetojmë edhe më gjatë?? mund të pyesin brezat e ardhshëm, që mund të jetojnë tashmë deri në 200 vjeç, duke prekur të njëjtën dilemë filozofike, që ka përcaktuar speciet tona për mijëvjeçarë.

Dhe kështu për mua, e gjithë ideja e ?kurimit? të plakjes është diçka e gabuar. Ne mund të përpiqemi gjithashtu të kurojmë fëmijërinë, moshën e mesme ose lindjen. Por gjithmonë do të ketë vdekje. Atëherë gëzojuni faktin, që asnjë brez para tuajit, nuk ka mundur të jetojë një jetë kaq të gjatë. Jeta është e shkurtër, por dikur ishte shumë më e shkurtër. Prandaj përpiquni më tepër që të kuroni frikën tuaj nga vdekja, sesa vetë vdekjen.

https://www.sciencefocus.com/the-human-body/can-we-cure-old-age/

Përkthyer dhe përshtatur nga CNA.al