LEXO PA REKLAMA!

SHKARKO APP

Mit'hat Frashëri or Lumo Skëndo/ The rare photo is published for the first time after 72 years

2022-10-03 12:40:00, Kulturë Roland Qafoku

Mit'hat Frashëri or Lumo Skëndo/ The rare photo is published for

This is a photo from December 1944 at the "Santa Fara" camp in Bari, Italy. It is published for the first time and it features Mithat Frashëri, Ali Këlcyra, his wife Advije Vrioni and their daughter Hëna Këlcyra, only 8 years old.

Both Mit'hati and Aliu and their family had only left Albania for a month, liberated from the Germans but in which the communists had come to power.

The author of the photograph is a Chinese who luckily, after fixing it on celluloid and stamping it on paper, gave a copy to the characters of the photo.

There is a reason why we are publishing this photo today.

Më 3 tetor 1949 mbylli sytë përgjithmonë Mit’hat Frashëri, një personazh që në kufijtë ekstremë sot studiues të veçantë e quajnë gjeniu i kombit dhe në ekstremin tjetër vazhdojnë ta quajnë tradhtar. Por mjaftojnë veprat që la Mit’hat Frashëri pas dhe çdokush e bën vetë bilancin e jetës së këtij njeriu.

Një intelektual i sërës së lartë që shkroi çdo gjë nga mendja dhe vepra e tij në shërbim të kulturës së kombit por që bëri vetëm një gabim në jetën e vet: që vdiq.

Ironia e kësaj fraze lidhet me atë fjalim në BBC në gusht të vitin 1949 që bëri jehonë botërore por që vetëm dy muaj më pas ai ndërroi jetë. Historia nuk bëhet me sikure, por punët do të ishin ndryshe nëse ai nuk do të kishte vdekur në kulmin e përgatitjeve për ndërhyrje në Shqipëri dhe rrëzimin e komunizmit.

Sot në 67 vjetorin e vdekjes së Mit’hat Frashërit keqardhja nuk vjen nga fakti që ai nuk jeton por nga ajo që shteti shqiptar i ka një borxh të madh këtij kalorësi të patriotizmit. Zyrtarisht shteti ynë as e ka rehabilituar veprën që ai bëri e as e ka sulmuar.

Është nga ato sjellje edhe më të rëndë se kaq: E ka lënë në harresë.

Mjafton të përmendim se kur në Tiranë lexon lloj-lloj emra rrugësh e institucionesh e buste deri anonimë në raport me atë që bëri Mit’hat Frashëri, natyrisht çdokush ndjehet keq.

Ndjehet keq edhe për faktin se ai ishte dardha që ra nën pemën e madhe të Frashëllinjve, djali i Abdylit dhe nipi i Samiut dhe Niamit. Ndjehet keq aq sa kohë më parë shumica e shqiptarëve arrinin deri aty sa nuk I bashkonin dot emrin Mithaht Frashëri dhe pseudonimin e tij Lumo Skëndo duke menduar se janë persona të ndryshëm.

But in fact, they were not to blame: The works he left behind could not be kept in one name. Mit'hati and Lumoja are really one, but from what he did for the nation, from what he wrote, from the cultural wealth he left behind, it was really worth it for this genius to have two names. Facebook memory, October 3, 2016.

Lajmet e fundit nga