Kalendar historik/ Çfarë ka ndodhur më 18 shtator

18 Shtator 2023, 09:20, Blog CNA

1793- Xhorxh Uashington vendos gurin e parë të themelit të Kapitolit, godinës së parë të kryeqytetit të SHBA-së

Dega legjislative e qeverisë amerikane, do të kërkonte gati një shekull për t’u ndërtuar, pasi arkitektët ndërroheshin vazhdimisht, britanikët i vunë zjarrin, dhe ajo u përdor gjatë Luftës Civile.

Sot ndërtesa e Kapitolit, me kupolën e saj të famshme prej gize dhe me koleksionin e rëndësishëm të veprave të artit, është pjesë e Kompleksit Kapitol.

Përfshin 6 godina zyrash të Kongresit dhe 3 të Bibliotekës së Kongresit, që të gjitha të ndërtuara gjatë shekujve XIX-XX. Si një komb i ri, Shtetet e Bashkuara nuk kishin kryeqytet të përhershëm.

Për pasojë, deri në vitin 1790 Kongresi u mblodh në 8 qytete të ndryshme, përfshirë Baltimoren, Nju Jorkun dhe Filadelfian.

Atë vit Kongresi miratoi Aktin e Rezidencës, që i dha presidentit Uashington kompetencën për të zgjedhur një seli të përhershme për qeverinë federale.

Vitin që pasoi, ai zgjodhi atë që do të bëhej Distrikti i Kolumbias me tokat e siguruara nga Marilend dhe Virxhinia. Uashingtoni zgjodhi 3 komisionerë për të mbikëqyrur zhvillimin e kryeqytetit dhe ata zgjodhën inxhinierin francez Pierr L’Enfan për të hartuar projektin fillestar. Megjithatë, francezi u grind me komisionerët dhe u pushua nga puna në vitin 1792.

Më pas u mbajt një konkurs ku u paraqitën disa projekte. Fitues u shpall projekti i skocezit Uilliam Tornton. Më 18 shtator 1793, Uashingtoni vuri gurin e parë të themelit të Kapitolit.

Kështu nisi procesi i gjatë i ndërtimit të godinave qeveritare, që më pas do të pasohej nga ndërtimet e tjera civile.

Kalendar historik/ Çfarë ka ndodhur më 18 shtator

Në vitin 1800, Kongresi u zhvendos në krahun verior të Kapitol Hill. Britanikët pushtuan Uashingtonin dhe i vunë zjarrin Kapitolit më 24 gusht 1814.

Një stuhi që solli reshje të mëdha shiu, duke e shpëtuar ndërtesën nga shkatërrimi i plotë. Gjatë viteve 1815-1819, Kongresi u mblodh përkohësisht në lagjet që kishin nisur të ndërtoheshin aty pranë. Në fillim të viteve 1850, nisi puna për të zgjeruar Kapitolin për të akomoduar numrin në rritje të kongresmenëve.

Në vitin 1861, punimet u ndërprenë përkohësisht, sepse Kapitoli u përdor nga trupat e Unionit si spital dhe kazermë. Pas luftës, vazhduan zgjerimet dhe përmirësimet e ndërtesës. Sot Kapitoli, që vizitohet nga 3-5 milionë njerëz çdo vit, ka 540 dhoma dhe shtrihet në një sipërfaqe prej rreth 4 hektarësh.

Ngjarje të tjera të rëndësishme:

1066 - Mbreti norvegjez Harald Hardrada, zbarkon me ushtrinë e tij në grykëderdhjen e lumit Hamber dhe nis pushtimin e Anglisë.

1851 - Del në treg numri i parë i gazetës amerikane “The New-York Daily Times”, që më vonë do të njihet si “The New York Times”.

1931 - Japonia inskenon Incidentin e Mukdenit, si një pretekst për të pushtuar rajonin e madh kinez të Mançurisë.

1944 – Gjatë Luftës së Dytë Botërore, nëndetësja britanike “HMS Tradewind” siluron dhe fundon anijen japoneze “Jun'y? Maru”, duke vrarë 5.600 njerëz, kryesisht punëtorë dhe të burgosur.

1961 - Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Dag Hamarskjold, vdes në një aksident ajror, ndërsa po përpiqej të negocionte arritjen e paqes në rajonin Katanga të Republikës Demokratike të Kongos.

2014 – Gjatë një referendumi, Skocia voton në shumicë kundër shkëputjes nga Mbretëria e Bashkuar./ Përshtatur nga CNA