Nga Simon Shuster “Time”

Në mëngjesin e ftohtë të një dite nëntori të vitit të kaluar, familja e Aleksei Navalnit, liderit të opozitës ruse, udhëtoi për ta vizituar atë në Koloninë Penale Nr 2. Udhëtimi nga Moska zgjati rreth 2 orë, dhe në disa segmente ngjante sikur udhëtoje pas në kohë.

Pasi dolën nga autostrada, rrugët nisën të ishin gjithnjë e më të këqija, dhe blloqet e apartamenteve ia lanë vendin kasolleve prej druri. Bashkëshortja dhe prindërit e Navalnit u futën me disa çanta me ushqime në një dhomë pritje, ku një telefon i vjetër udha mundësinë të njoftonin autoritetet për vizitën e tyre.

S’kaloi shumë kohë dhe u shfaq i burgosuri. Ai dukej i dobësuar, me flokët e qethura shkurt, shumë shkurt. Kishin kaluar 10 muaj nga burgimi i Navalnit, dhe më shumë se 1 vit që kur ai u helmua thuajse për vdekje me një armë kimike. Efektet e kësaj të fundit mbi sistemin e tij nervor nuk shfaqeshin më.

Duart i kishin pushuar së dridhuri. “Ai dukej mirë më shëndet. I pandryshuar”- më tha pak ditë më vonë gruaja e tij Julia Navalnaja. Në fakt ishte vendimi i Navalnit për të qenë atje.

Jo në këtë burg specifik, me gardianët që e mbikëqyrin në çdo kohë.

Por ishte Aleksi ai që zgjodhi të rikthehej në Rusi, plotësisht i vetëdijshëm për atë që do t’i bënte regjimi i Kremlinit. Nga mërgimi i përkohshëm në Gjermani, ai vendosi gati 1 vit më parë t’i nënshtrohej paraburgimit të regjimit që akuzohej për tentativën e vrasjes së tij. Helmi nuk kishte arritur ta vriste Navalnin, dhe as që e kishte ndryshuar vendosmërinë e tij për të rezistuar.

Edhe aty ky gjendet, Navalni drejton një rrjet disidentësh të përkushtuar për ta rrëzuar nga pushteti presidentin Vladimir Putin. Udhëheqësit e saj kryesorë janë të arratisur nga Rusia, edhe pse unë nuk e pata të vështirë t’i gjeja gjatë raportimit të kësaj historie. Disa më takuan ndërsa po mblidhnin fonde në Nju Jork ose po lobonin në Uashington.

Të tjerë më treguan për studion televizive që kanë ngritur në Evropën Lindore, shumë pranë kufirit rus, për të transmetuar për miliona ndjekës brenda Rusisë. Pikërisht nëpërmjet tyre, fillova të marr një sërë letrash të shkruara me dorë nga Kolonia Penale nr. 2. “Ju lutem, mos më bëni ​​shumë pyetje. Këtu nuk ka kohë për të shkruar, dhe procesi i nxjerrjes jashtë të letrave është shumë i lodhshëm”- më shkruante Navalni në letrën e parë që më dërgoi tetorin e vitit të kaluar.

Korrespodenca jonë, që zgjati deri në mesin e këtij muaji, përkoi me një periudhë të tensionuar në Evropë. Jo shumë kohë pasi Navalni u vizitua nga familja e tij, Putin filloi të grumbullonte trupa ruse pranë kufirit perëndimor të Rusisë, të mjaftueshme për të nisur pushtimin e plotë të Ukrainës.

Administrata e Bajden u përpoq t’i kundërvihej rusëve, duke sjellë një ngërç diplomatik të ngjashëm me atë të Luftës së Ftohtë. Të dërguarit e dy superfuqive bërthamore të botës kaluan javë të tëra duke shkëmbyer kërcënime dhe kërkesa. Kjo gjë e tmerroi Navalnin. “Perëndimi bie herë pas here pre e grackave elementare të Putinit”- më shkroi ai, në një

letër që mbërriti tek unë më 14 janar. Pak njerëz e kanë studiuar Putinin aq gjatë ose me aq obsesion sa Navalni. Në letrat e tij, ai përpiqet të shpjegojë se çfarë e motivon presidentin rus dhe nga çfarë ka frikë Putin. Për Navalnin, presidentin rus nuk e shqetëson vendosja e trupave amerikane në Evropën Lindore, dhe as mundësia që Ukraina mund të anëtarësohet një ditë në NATO.

“Në vend se ta injorojë këtë marrëzi, SHBA e pranon axhendën e Putinit dhe nxiton të organizojnë disa takime. Ajo po sillet tamam si një nxënës shkolle i frikësuar, që bullizohet nga një nxënës më i madh në moshë”- shkruan Navalni.

Ajo së cilësi frikësohet vërtetë Putin, është ajo që kërkon lëvizja e Navalnit:një ndryshim i pushtetit në Rusi, i pasuar nga ndjekja penale e klanit të saj të korruptuar të oligarkëve dhe spiunëve. Pra nuk është NATO ajo që e mban zgjuar natën Putinin; por është hapësira për disidencën demokratike që krijoi NATO përgjatë kufirit rus.

Është pikërisht kjo frikë, thekson Navalni, ajo që nxit të gjitha konfliktet që Rusia zhvillon me Perëndimin. “Për të konsoliduar vendin dhe elitat, Putinit i duhen vazhdimisht të gjitha këto masa ekstreme, të gjitha këto luftëra reale, virtuale, hibride apo thjesht konfrontime në prag të luftës, siç po e shohim tani”- nënvizon ai në letrat e tij.

Në vend se të bëjë apel për bisedime apo për lëshime, Navalni dëshiron që SHBA të ushtrojë presion ndaj Kremlinit nga jashtë, ndërsa Navalni dhe mbështetësit e tij vazhdojnë ushtrimin e presionit nga brenda. Ky kombinim, beson ai, do t’i përçajë elitat rreth Putinit, duke çuar tek ajo që ndjekësit e Navalnit pëlqejnë ta quajnë “Rusia e bukur e së ardhmes”, një Rusi e lirë, demokratike, në paqe me fqinjët dhe Perëndimin.

Por ky slogan anashkalon mënyrën e dhunshme se si bien shpesh diktaturat. Dhe rusët nuk kanë nevojë të shikojnë larg për shembuj. Në fillim të janarit, protesta të mëdha kanë përfshinë Kazakistanin fqinj, një autokraci e pasur me naftë në jug të Rusisë. Godinat qeveritare u dogjën.

Dhjetëra policë dhe protestues u vranë. Presidenti i Kazakistanit urdhëroi vrasjen e protestuesve dhe kërkoi ndihmën e Rusisë dhe aleatëve të saj. Brenda pak orësh, Putini dërgoi mijëra trupa për të ndihmuar në shuarjen e kryengritjes. Goditja funksionoi, dhe protestat u shuan.

Në shkëmbimin e letrave tona, e pyeta Navalnin mbi mundësinë e një dhune të tillë në Rusi, dhe nëse ai e sheh atë si çmimin që duhet paguar për ndryshimin e gjërave pas 21 vitesh nën sundimin e një njeriu. “Rruga jonë,nuk ka qenë asnjëherë e shtruar me trëndafila!”-m’u përgjigj ai.

Putin mund të qëndrojë në pushtet të paktën deri në vitin 2036, falë një amendamenti kushtetues të miratuar vitin e kaluar. Por nëse Perëndimi dëshiron ndryshime politike në Rusi, shkruan Navalni, “ne nuk duhet të presim vdekjen fizike të Putinit”.

Ai beson se represioni shtetëror mund të nxisë një ditë një rebelim popullor. Sanksionet mund të nxisin një grusht shteti në Kremlin. Gjithsesi nuk dihet se kur mund të ndodhë kjo, apo sa gjak do të derdhet gjatë revolucionit.

Përkthyer dhe përshtatur nga CNA.al

Nga Federico Giuliani “Il Giornale”

Që nga fillimi i pandemisë së Covid-19 dhe deri më sot, e gjithë Evropa ka pasur mbi 1.5 milionë të vdekur, ndërsa Azia me një popullsi mbi 10 herë më të madhe, ka numëruar thuajse 1.3 milionë viktima, ndërsa Afrika, e përbërë kryesisht nga vende me të ardhura të ulëta dhe pa sisteme shëndetësore të zhvilluara, vetëm 234 mijë të vdekur?

Këtu mund të përfshihen misteret e gjenetikës, të kombinuara me tiparet lokale, si ndërhyrjet e qeverisë pak a shumë efektive në frenimin e përhapjes së virusit, faktorët demografikë dhe ndoshta veprimet e barnave të mëparshme të marra gjatë viteve të kaluara.

E sigurt është se çdo person i infektuar me Sars-CoV-2 përfaqëson një histori më vete. Ka nga ata që pasi janë infektuar nga virusi, e shohin veten duke u përballur me forma të rënda të Covid-it, të tjerë që përfundojnë në terapi intensive, ata që humbasin jetën, dhe ata që çuditërisht janë pozitivë por asimptomatikë.

Dhe krahas njerëzve që rezultojnë brenda një jave negativë ndaj Covid-19, shohim edhe individë që janë të detyruar t’i nënshtrohen karantinave të gjata dhe rraskapitëse. Mjafton t’i hidhni një sy buletineve të publikuara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë për të kuptuar se Covid-19 nuk ka krijuar të njëjtin dëm në çdo rajon të botës.

Për shembull,në Japoninë e banuar nga 127 milionë njerëz dhe me një dendësi prej gati 340.8 banorësh për kilometër katror, ​​ka më pak se 18.500 viktima gjithsej. Në Nigeri, vend i banuar nga më shumë se 210 milionë banorë dhe një dendësi popullsie prej 226 banorësh për kilometër katror, ​​janë regjistruar më pak se 3100 të vdekur.

Ndërkohë në Itali dhe Francë ka pasur deri tani përkatësisht 140 mijë dhe 126 mijë të vdekur. Moria e gabimeve teknike jo të papërfillshme në këto buletine, e bën të vështirë të thuhen me siguri se cilat janë arsyet e dallimeve të tilla. Gjithsesi, është e mundur të listohen disa hipoteza, bazuar në literaturën shkencore në rritje që është publikuar gjatë 2 viteve të fundit.

Bakteri i zorrëve

Një studim nga një ekip studiuesish nga Universiteti i Nagojas në Japoni, spekulon se prania e madhe e një bakteri të zorrëve në organizmat e qytetarëve japonezë, luajti një rol kyç në mbajtjen në nivele të ulëta të vdekshmërisë nga Sars-CoV-2 në Azi dhe Evropën Veriore. Studimi i botuar në revistën “PLOS One”, sugjeron se Collinsella, një bakter i zorrëve, mund të zbusë përkeqësimin e rasteve me Covid-19, dhe për këtë arsye të zvogëlojë shkallën e vdekshmërisë.

Shkencëtarët ekzaminuan florën intestinale të 953 qytetarëve të shëndetshëm nga 10 vende (Koreja e Jugut, Japonia, Finlanda, Kanadaja, Gjermania, Meksika, Shtetet e Bashkuara, Britania, Italia dhe Belgjika) duke marrë të dhëna nga bazat e të dhënave publike.

Më vonë ata analizuan marrëdhënien midis baktereve nëz orrën e tyre dhe shkallës së vdekshmërisë së shkaktuar nga Covid-19 në shtetet e tyre përkatëse, duke arritur në një përfundim befasues. U pa se kishte një korrelacion negativ midis Collinsella dhe numrit të të vdekurve nga Covid, dhe kjo mund t’i atribuohet aftësisë së baktereve të lartpërmendura për të prodhuar ursodeoksikolat, që u zbulua se pengonte lidhjen midis virusit dhe enzimës konvertuese të angiotenzinës 2 (ACE2), përkatësisht pika kryesore e hyrjes në qelizat e njeriut për disa koronaviruse.

Pra edhe në terma më pak teknikë, ky bakter do të ishte në gjendje të shkatërronte lidhjen e koronavirusit me receptorët e qelizave njerëzore. Duke punuar me të dhënat e mbledhura deri në shkurtin e vitit 2021, studiuesit zbuluan se Koreja e Jugut, Japonia dhe Finlanda kanë më shumë njerëz me bakterin Collinsella, dhe për rrjedhojë një shkallë më e ulët të vdekshmërisë nga Covid-19 që varion nga 34 në 61 për qind.

Ndërkohë Meksika, Italia, Shtetet e Bashkuara, Britania dhe Belgjika, që kanë vetëm 4 deri në 18 për qind të popullsisë me Collinsella, kanë shfaqur norma më të larta vdekshmërie.“Ne nuk pretendojmë se vetëm bakteret e zorrëve mund të luftojnë

Covid-19. Qëllimi i këtij studimi ishte të gjenim të paktën një aspekt që lidhet me faktorin X, në mënyrë që të studiohen kundërmasat e mundshme”- deklaroi studiuesi Masaki Hirajama, profesor i asociuar në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Nagoja.

Në kërkim të faktorëve të panjohur

Pra shumë ekspertë besojnë se një ose më shumë faktorë misterioz mund të jenë arsyeja e niveleve të ulëta të vdekshmërisë nga Covid-19 në këto rajone dhe vende. Dallimet gjenetike dhe imunologjike, si dhe marrja e vaksinës BCG në fëmijërinë e hershme për t’u mbrojtur nga tuberkulozi, janë përmendur shpesh si arsye të mundshme.

Shkencëtarët nga Instituti i Kërkimeve Riken, kanë hedhur hipotezën se shumica e japonezëve kanë një komponent të trashëguar të sistemit imunitar, që vret në mënyrë më efektive koronaviruse të ndryshëm, përfshirë ato që shkaktojnë Covid-19.

Një shpjegim i shkurtër:antitrupat tanë natyrorë, janë linja e parë në mbrojtjen e organizmit tonë kundër patogjenëve. Por kur një virus hyn në trup, në lojë hyn një mekanizëm tjetër mbrojtës, pra një përgjigje e fortë imune e drejtuar nga të ashtuquajturat qeliza T brenda qelizave të bardha të gjakut, të cilat lidhen me to dhe i vrasin qelizat e infektuara.

Pra çelësi për parandalimin e rasteve të rënda të Covid-19 janë qelizat T të aktivizuara, dhe këtu hyn në lojë antigjeni i leukociteve njerëzore (HLA). Ky grup kompleks gjenesh, i ndihmon qelizat T të identifikojnë qelizat e infektuara dhe t’i shkatërrojnë ato.

Një trup i njeriut përmban dhjetëra mijëra HLA, dhe çdo individ ka lloje të shumta të HLA, të cilat janë të trashëguara gjenetikisht. Dhe duket se molekula HLA-A24, e cila do të luante një rol kyç në atë që sapo u tha, gjendet tek rreth 60 për qind e japonezëve, por vetëm tek 10-20 për qind e njerëzve të vendosur në Evropë dhe në Shtetet e Bashkuara.

Përveç kësaj, ekziston edhe një studim in vitro nga Universiteti Mjekësor i Prefekturës së Kiotos që tregoi se si përbërësit në çajin jeshil – të njohura si katekina – ishin në gjendje të reduktonin ndjeshëm infektivitetin e koronavirusit.

Faktorë të tjerë që duhen marrë parasysh mbi vdekshmërinë nga Covid-19, janë mosha e pacientëve dhe problemet e tyre të mundshme shëndetësore, duke përfshirë obezitetin, diabetin, pirjen e duhanit dhe një histori të infeksioneve të frymëmarrjes.

Duke folur për moshën, është interesante të shihet se çfarë ndodhi në Afrikën Sub-Sahariane, dhe pse Italia ka 229 të vdekur për 100 mijë banorë, ndërsa Uganda vetëm 7 për 100 mijë banorë, ndërsa Nigeria 2. Pse një diferencë kaq e madhe?

Shkencëtarët besojnë se mosha mesatare shumë e re e popullsisë afrikane, i ka frenuar efektet më të rënda të Covid-19. Pastaj ka edhe një shpjegim tjetër të mundshëm:disa shkencëtarë thonë se vendet më të ekspozuara ndaj malaries mund të kenë zhvilluar disa forma imuniteti kundër Sars-CoV-2. Ndërsa pritet të mësohet më shumë mbi këtë çështje, shkenca nuk ka zgjidhje tjetër përveçse të vazhdojë kërkimin për faktorët X.

Përkthyer dhe përshtatir nga CNA.al

 Nga Walter Russell Mead “Wall Street Journal”

Ndërsa kriza ukrainase vijon të përshkallëzohet, ekziston vetëm një opsion që do ta ndalonte një pushtim rus. Dhe është ai për të cilin të gjithë lojtarët seriozë në Uashington thonë se është ende jashtë tryezës së diskutimeve:dërgimi i një force amerikane dhe të koalicionit të aleatëve për të mbrojtur Ukrainën.

Vladimir Putin nuk është gati për luftë me SHBA-në. Loja e tij aktuale bazohet në bindjen se Amerika nuk është dhe aq e përkushtuar ndaj Ukrainës, sa ta mbrojë atë duke përdorur ushtrinë. Historia mund ta shohë këtë si një ezaurim nervor të barabartë me sjelljen ndaj Gjermanisë naziste gjatë viteve 1930.

Britania dhe Franca mendonin se lufta ishte e paimagjinueshme derisa kjo u bë e pashmangshme. Teksa opsioni i dërgimit të trupave është jashtë tryezës, administrata Bajden shpreson që t’i shkaktojë dëme ekonomike dhe politike (deri në armatosjen e kryengritësve ukrainas) mjaftueshëm të rënda për ta paralajmëruar Vladimir Putin të heqë dorë nga pushtimi i Ukrainës.

“Shpresa” është termi më i përdorur këto kohë. Në Uashington, ku përpjekja për të gjetur se cilat janë synimet e Putinit, është bërë “sporti” më i preferuar, por zyrtarë të administratës dyshojnë nëse do të funksionojë kjo qasje. Skenari më i keq,në të cilin Rusia pushton pjesën më të madhe të Ukrainës, dhe Perëndimi vendos sanksione që nuk arrijnë të prapësojnë trupat ruse, duket i mundshëm.

Sidomos aleatët e Amerikës nëIndo-Paqësor po e shohin me tmerr këtë situatë. Kjo pasi një pushtim rus do të ekspozonte themelet e brishta të rendit botëror aktual, dhe do ta inkurajonte Kinën dhe Korenë e Veriut të shqyrtonin pikat e dobëta që duhen goditur në të ardhmen.

Dhe nëse Amerika i kundërpërgjigjet agresionit rus duke përdorur forcat e NATO-s,dhe duke u përfshirë në një luftë të gjatë me Moskën, çfarë do të bëhet me fokusin e SHBA-së në Paqësor?

Kur diskutohet mbi kërcënimet, demokratët dhe republikanët në SHBA priren që të mbivlerësojnë efektin e sanksioneve ekonomike, dhe të nënvlerësojnë koston e tyre. Evropa varet aq shumë nga nafta dhe gazi rus, saqë sanksionet janë domosdoshmërisht të kufizuara në ndikimin që mund të kenë.

Edhe vende shumë të vogla e të varfra si Kuba dhe Koreja e Veriut, nuk janë të dëmtuara aq shumë nga sanksione shumë të rënda, aq sa ka të ngjarë të përballet Rusia në çdo rast. Lidhjet formale të mbrojtjes që bashkojnë Suedinë, Finlandën dhe SHBA-në me një angazhim për të mbrojtur shtetet baltike, ose rivendosja e marrëdhënieve të ngushta të mbrojtjes midis SHBA-së dhe Turqisë (e cila i ka shitur Ukrainës dronë, dhe ka shumë frikë nga një Rusi e ringjallur), do t’i bënin më shumë përshtypje Putinit.

Përtej kësaj, presidenti Bajden duhet të bëjë më shumë për të rikthyer besueshmërinë e SHBA-së,në vend se të deklarojë se “Amerika është rikthyer në skenën globale!”. Putin beson se polarizimi në Amerikë, të cilin ai e ka stimuluar me çdo lloj mjeti, është aq i madh saqë politika jonë e jashtme është e destinuar të jetë e çrregullt, që ndryshon pas çdo palë zgjedhjesh presidenciale, dhe që është e paefektshme pasi mosmarrëveshjet tona të brendshme na lënë shumë pak energji apo kapital politik për t’u marrë me çështjet e jashtme.

Ndërsa po rriteshin tensionet me Rusinë, Xho Bajden shkoi në Atlanta për të mbajtur fjalimin më përçarës të presidencës së tij, duke konfirmuar idetë shpërfillëse të presidentit rus për paralizën amerikane në momentin më të keq të mundshëm.

Për të mbrojtur paqen jashtë vendit, presidenti Bajden duhet të vendosë paqe brenda SHBA-së. Rezistenca ndaj Rusisë bën bashkë senatorët progresistë dhe ata konservatorë. Një delegacion dypartiak i Senatit mbërriti në Kiev gjatë fundjavës.

Administrata Bajden mund dhe duhet të zhvillojë një politikë të Rusisë me mbështetje dypartiake dhe ta vërë në pah këtë unitet. Po ashtu presidenti duhet të përdorë të gjitha mjetet e konsiderueshme që ka në dispozicion, për ta edukuar popullin amerikan mbi botën e re dhe të rrezikshme ku ne jetojmë.

Midis Kinës dhe Rusisë, Amerika përballet me kundërshtarë po aq të fuqishëm dhe të pamëshirshëm sa ata në Luftën e Ftohtë. Është misioni i presidentit Bajden që ta përcjellë këtë mesazh. Së fundmi, ai duhet të hapë një kanal efektiv diplomatik për të eksploruar nundësitë që ka përpara.

Putin nuk e ka gabim kur mendon se Uashingtoni dhe Moska kanë nevojë për një marrëdhënie që e pranon fuqinë e re të Rusisë. Dhe diskutimet mes njerëzve të lartë nga të dyja palët, ka të ngjarë të jenë më efektive sesa takimet e nivelit më të lartë.

Këta hapa mund të përmirësojnë shanset për një rezultat më të mirë në Ukrainë dhe ta pozicionojnë më mirë SHBA-në nëse dështon strategjia e parandalimit.

Por vendimi përfundimtar është jashtë mundësive tona. Politikë-bërësit amerikanë duhet të rilexojnë Xhorxhi Kenanin e tyre. “Telegrami i Gjatë” i vitit 1946 na ofron një shembull analitik që shpjegon arsyen pse marrëdhëniet SHBA-Rusi janë kaq të paqëndrueshme, pse kanë dështuar tentativat për rivendosjen e raporteve me Putinin, dhe mbi mënyrën më të mirë për të menaxhuar një marrëdhënie të rëndësishme e cila nuk do të jetë kurrë e lehtë.

Përkthyer dhe përshtatur nga CNA.al