Zgjedhjet në Gjermani, do të diktojnë ritmin e ecjes përpara të Evropës
Nga Judy Dempsey “Carnegie Europe”Ishin shumë domëthënëse pë...
Përgjatë historisë luftërat kanë nisur për shkak të tokës, burimeve natyrore, besimeve fetare apo politikës. Kur njerëzit thonë se ?luftërat janë zhvilluar edhe për shkaqe absurde?, ata zakonisht kanë të drejtë. Në fakt në vitin 1925, midis 2 vendeve në Ballkan shpërtheu një konflikt ushtarak, për shkak të një qeni…
Konflikti e kishte origjinën që në kohën e Perandorisë Osmane, e cila përfshinte shumë fe, kultura dhe grupe të ndryshme etnolinguistike. Midis tyre ishin grekët dhe bullgarët. Greqia fitoi pavarësinë e saj në vitin 1832, ndërsa Bullgaria bëri të njëjtën gjë vetëm në vitin 1908.
Perandoria Osmane kishte si fe kryesore Islamin, ndërsa grekët dhe bullgarët ishin të krishterë që i përkisnin Kishës Ortodokse Lindore.
Dhe megjithëse e fituan pavarësinë si shtete, u përballën me kërcënimin e një Perandorie Osmane ende të frikshme. Të dyja vendet kishin të gjitha arsyet për t?u bashkuar dhe për t?u pajtuar, por kjo gjë nuk ndodhi. Kur Lidhja Ballkanike ndau mes tyre pjesën evropiane të Perandorisë Osmane, u formua shteti shqiptar, duke lënë jashtë Maqedoninë dhe Trakinë Perëndimore, të cilat donin t?i merrnin Bullgaria dhe Greqia.
Në këtë mënyrë miqtë e vjetër u bënë armiqtë e rinj. Rezultati ishte një numër përplasjesh kufitare midis dy palëve, që çuan në Luftën e Dytë Ballkanike të vitit 1913. Pastaj shpërtheu Lufta e Parë Botërore. Bullgaria u bashkua në aleancë me Gjermaninë, Austrinë dhe Hungarinë dhe nisi një sulm kundër Serbisë.
Kur lufta përfundoi me fitoren e bllokut aleat, Greqia u shpërblye duke qenë në anën e palës fituese. Meqë Bullgaria ishte me palën humbëse, ajo u detyrua të heqë dorë nga Traka Perëndimore, duke i dhënë fund qasjes së saj të drejtpërdrejtë në Detin Egje.
Po ashtu Sofia duhej t?i lëshonte disa territore Mbretërisë së Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve (që më vonë u bë Jugosllavia). Për pasojë, tensionet midis Greqisë dhe Bullgarisë nuk u zbutën as me përfundimin e Luftës së Parë Botërore.
Më të zemëruar ishin bullgarët, që nuk i njihnin kushtet e traktatit të paqes. Ata nuk besonin se duhej të përfundonte konflikti. Ndaj nisën sulmet ndëshkuese kundër Greqisë dhe Jugosllavisë, por ato më shkatërrueset u kryen nga Organizata e Brendshme Revolucionare Maqedonase (IMRO) dhe Organizata e Brendshme Revolucionare Trake (ITRO).
Petriç, një qytet në Bullgarinë Jugperëndimore në kufi me Greqinë, drejtohej nga IMRO si një shtet de fakto i pavarur. Në vitin 1923, kryeministri bullgar Aleksandar Stamboliski u përpoq të zbuste disi tensionet me Greqinë, dhe të përmirësonte marrëdhëniet me pjesën tjetër të kontinentit.
Stamboliski u rrëzua nga një grusht shteti, më pas u kap nga IMRO, e cila e torturoi dhe më pas e vrau. Dhe tani le të vijmë tek historia me qenin. Një ushtar grek i vendosur me shërbim në kufirin greko-bullgar në Qafën Kemir Kapou në Belacicë, kishte një qen.
Më 18 tetor 1925, për arsye ende të paqarta, qeni u largua me vrap drejt anës bullgare të kufirit. Me sa duket ushtari e donte shumë atë qen, pasi pavarësisht përleshjeve të shpeshta që kishin shkaktuar qindra të vdekur nga të dyja anët, nisi të vrapojë pas tij, me siguri duke harruar se ku po shkonte.
Ai hyri në territorin bullgar, ku u qëllua menjëherë nga një roje kufitare bullgare. Rojet kufitare greke qëlluan me breshëri në anën bullgare, dhe bullgarët u kundërpërgjigjën. Gjatë një pushimi të shkurtër, një kapiten grek dhe ndihmësi i tij ngritën një çarçaf të bardhë, vrapuan në pjesën midis 2 vijave kufitare dhe bënë thirrje për qetësi. Por bullgarët i qëlluan, duke vrarë kapitenin dhe plagosur ndihmësin e tij, që arriti të kthehej në anën greke.
Versioni zyrtar që arriti në gazetat greke të kohës, nuk përmendi historinë e qenit. Sipas shtypit, disa roje kufitare bullgare sulmuan pa asnjë arsye postën kufitare greke në Belacicë. Sa i përket qenit, fati i tij mbetet i panjohur, por Bullgaria dhe Greqia ishin tashmë në pragun e luftës.
Bullgaria shprehu keqardhje për incidentin, dhe tha se ai ishte një keqkuptim i tmerrshëm. Ata propozuan ngritjen e një komisioni greko-bullgar për të hetuar çështjen. Konflikti mund të kishte përfunduar atje, po të mos ishte për gjenerallejtënant Teodoros Pangalos.
Ky kishte rrëzuar nga froni Mbretin Kostandin I, themeluar Republikën e Dytë Helene dhe udhëhequr një grusht shtetit, që e instaloi atë si kryeministër të vendit, dhe më vonë, presidentin e saj. Në postin e kreut të shtetit, ai pezulloi lirinë e shtypit, zhvlerësoi monedhën greke, dhe madje diktoi sesa të gjata duhet të ishin fundet dhe fustanet e grave (jo më të larta se sa 30 cm mbi tokë).
Pangalos u dha bullgarëve një ultimatum. Ata duhej të ndëshkonin ata që ishin përgjegjës për vrasjet, si dhe të paguanin 2 milionë franga franceze si kompensim për familjet e viktimave. Ata kishin vetëm 48 orë për ta bërë këtë, përndryshe do të kishte pasoja.
Bullgaria refuzoi, ndaj më 22 tetor, Pangalos urdhëroi trupat e tij të sulmonin Bullgarinë.
Ato pushtuan qytetin Petriç dhe fshatrat përreth e tij. Bullgarët reaguan, por grekët e ruajtën kontrollin e tyre mbi qytetin dhe rajonin përreth. E dëshpëruar, Bullgaria i bëri thirrje Lidhjes së Kombeve (pararendësja e OKB-së).
Lidhja urdhëroi vendosjen e një armëpushimi, dhe kërkoi që Greqia të tërhiqej menjëherë, dhe të kompensonte Bullgarinë për pushtimin që kishte kryer. Ndërkohë Athina e akuzoi Lidhjen e Kombeve për hipokrizi, duke cituar Incidentin e Korfuzit të vitit 1923, kur Italia sulmoi ishullin grek të Korfuzit, dhe Lidhja u bë palë me agresorin.
Pangalos argumentoi se Lidhja kishte dy palë rregulla:një për kombet e fuqishme si Italia dhe një tjetër për ato më të dobëta si Greqia. Sidoqoftë, ai nuk kishte zgjidhje tjetër. Lidhja dërgoi atashe ushtarakë nga Franca, Italia dhe Britania për të mbikëqyrur tërheqjen e trupave greke. Rreth 50 bullgarë u vranë gjatë atij pushtimi të shkurtër, teksa Greqia u urdhërua t?i paguajë Bullgarisë 45.000 paund britanikë në formën e një kompensimi.
Nën drejtimin e Pangalos, Greqia u poshtërua. Ndaj disa muaj më vonë ushtria kreu një grusht shteti tjetër, duke e zëvendësoi atë me presidentin që vetë Pangalos kishte rrëzuar me herët./ Wwarhistoryonline–Përshtatur nga CNA.al
Nga Judy Dempsey “Carnegie Europe”Ishin shumë domëthënëse pë...
Princesha Diana u konsiderua si një nga gratë më të fotogra...
(Pjesa e dytë)Fitorja ndoshta më e famshme ushtarake në hist...
Nga Josh Blackman “Newsweek”Me një të rënë të lapsit, admini...
(Pjesa e parë)Perandoria Osmane, mund të konsiderohet si një...
Njëzet vjet më parë, sulmet terroriste të 11 Shtatorit trond...
Një avion ka goditur Qendrën Botërore të Tregtisë”-bërtiti n...
Pavarësisht të gjitha fatkeqësive që po ndodhin aktualisht n...
Dy javë pas marrjes së dozës së dytë të vaksinës kundër Covi...
Njëzet vjet më parë, një grup prej 19 terroristësh rrëmbyen ...
11 Shtatori shënoi kthesën historike. Tërheqja nga Afganista...
Nga Cody Cottier “Discover Magazine”Prej mijëra vitesh, njer...
Nga John Ruehl “National Interest”Bashkimi Evropian po vuan ...
Njëzet vjet pas sulmeve terroriste të 11 Shtatorit, Lufta Gl...
Talibanët radikalë islamistë prezantuan qeverinë e re të për...
(Pjesa e parë)Fjala japoneze “kamikaz”, do të thotë “erë hyj...
Ish-agjenti i FBI-së amerikane, Ali Sufan, 50 vjeç, ishte i ...
Për shtetet evropiane “dilema qëndron midis të qenit të bash...
Me kalimin e kohës, dhe sidomos gjatë epokës së lulëzuar per...
Që gjatë bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara dhe Britaninë ...
77-vjeçari, Fatmir Aliaj tregon për emisionin investigativ...
Klodian Zoto, një nga kokat e inceneratorëve, i dënuar...
Drejtuesi i PD-së për Tiranën, Belind Këlliçi, ka deno...
Në fund të shkurtit të këtij viti ishim në lagjen “Visarjo...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Gazetari Spartak Koka ka zhvilluar një intervistë me babai...
Gazetari investigativ Artan Hoxha ka folur në lidhje me kë...
Dështon kërkesa e radhës për ekstradim të personave shumë ...
Policia ka gjetur trupin e pajetë të foshnjes që u hodh në...
Për javën që presim përpara, mbi vendin tonë parashiko...
Prej më shumë se një muaji, ish-të punësuarit në fabrikat ...
Këtë të diel, moti do të jetë i paqëndrueshëm si rezultat ...
Ditën e Shtunë vendi ynë do të ndikohet nga kushte të ...
Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha s...
I nxehti ekstrem ka “përvëluar” Rio De Zhaneiron.Temperatu...
Ushtria izraelite njoftoi të hënën se ka vrarë një militan...
DASH ka shpallur non grata tre zyrtarë nga Ballkani. Bëhe...
Turmat në veri në Londrës janë mbledhur të hënën në mëngje...
Kur kujtoj sot atë aventurë, thuajse vdekjeprurëse, më...
Lulet e portokalleve janë pjesë e pandashme e çdo oborri t...
Radio “Ngjallja” ka përkujtuar Kryepeshkopin Fan Noli në 5...
2024-a ka nisur negative për pjesën më të madhe të eksport...
Ritmet e rritjes së çmimeve janë ngadalësuar në shkurt, du...
Sot, më 18 mars 2024, në tregun valutor dollari amerik...
Në krizën e shtrenjtimit të çmimeve të lëndëve të para...