Sporti nuk njeh moshë ndaj mbi 700 atletë të grupmoshave të ndryshme nga Ballkani dhe Europa u bënë bashke tek Zona Sportive e Korçës për të garuar.

Korça në ambientin e saj sportiv ka mirëpritur kampionatin e 30-të Ballkanik të Atletëve Master, i cili u zhvillua për herë të parë në Shqipëri.

Nga më të rinjtë deri tek 80 vjeçarët nisën garat e këtij eventi që erdhi për herë të parë në Korçë. E  veçanta e këtij kampionati ishin atletët veteranë të cilët ishin po aq në formë, energjikë, ku dëshira dhe pasioni për sportin nuk kushtëzohen kurrësesi nga mosha. Sporti u fal adrenalinë dhe kënaqësi.

Ivanov Mihail është 68 vjeç, dhe prej një jete të tërë, i është përkushtuar sportit të hedhjes së çekiçit, më konkretisht që prej vitit 1966.

“Po marr pjesë me kënaqësi të vecantë ketu. Ka 3 vite që behem pjese e këtij aktiviteti dhe më pelqen shume duke marre ne konsiderate edhe moshen time dhe gjendjen time është vertet dicka e bukur.

Përfaqësoj Bullgarinë dhe do të marr pjesë në hedhje çekiçi. Jam stervitur thuajse gjithe jeten time qe nga viti 1966 dhe vazhdoj ende të stërvitem mjaftueshëm e bëj për të qenë i shëndetshëm. Këtu ka atletë më të vjetër se unë në moshë por edhe më të rinj, është bukur të jesh mes tyre.” – shprehet Ivanov.

Agron Mucaku vjen nga Kosova dhe i është bashkuar këtij kampionati me garën 400 metra me pengesë. Rekordmeni i 110 metrave dhe i 400 metrave në pengesë , titull i marrë para 35 vitesh , vijon të jetë i tillë pasi askush në këto vite nuk nuk ka mundur të arrijë kohën dhe tia rrëmbejë tiltullin.

“Ndjehem shumë mirë, vij nga Kosova dhe do të marr pjesë në një vrapim 400 metra me pengesa për grupmoshën 55 deri 59 vjeç. Ky është një shans që nuk e kam patur rastin të marr pjesë në gara ballkanike, dhe vendosa që në këtë moshë ta provoj dhe ja ku jam sot.

Është një kënaqësi e paparë, me njerëz shumë të mirë që marrin pjesë. Jam kampion i Kosovës, ku para 35 vitesh kam shënuar rekordin prej 15 sekondash në 110 metra dhe 58 sekonda në 400 metra me pengesa. Këto aktivitete duhet të përsëriten sa më shpesh”, tregon Mucaku.

Organizatori Rudi Bektashi tregohet entuziast që një kampionat i tillë zhvillohet për herë të parë në Shqipëri.

Pavarësisht situatës pandemike mbi 600 atletë të huaj janë pjesëmarrës dhe 100 atletë shqiptarë të ardhur nga të gjitha qytetet e vendit.

“Kampionati i 30-të Ballkanik i Atletikëve Veteranë që u bë për herë të parë në Shqipëri dhe në Korçë, ka një pjesëmarrje shumë të madhe, megjithëse është kohë pandemie.

Saktësisht janë 718 atletë të rregjistruar dhe që do të marrin pjesë në këtë kampionat. Mbi 600 prej tyre janë të huaj, por ka edhe atletë shqiptarë që kanë përfaqësuar të gjitha bashkitë e Shqipërisë. Ambjenti është shumë festiv, çdo gjë po shkon për së mbari e me një rritëm shumë të mirë”,  shprehet Bektashi.

Ballkanik i Atletëve Master ka sjellë një atmosferë ndryshe për qytetarët korçarë dhe për vetë qytetin e Korçës. Të interesuar për të parë garat, kanë qenë edhe banorët sportdashës të cilët kanë shijuar kampionatin e atletëve veteran, e arsyeja kryesore mbetet mosha e tyre./CNA.al

Mes lotësh e një dhimbje të madhe miq, familjarë, kolegë e shumë qytetarë të Shkodrës i dhanë lamtumirën e fundit “Mjeshtrit të Madh” të humorit, aktorit të shquar shqiptar e shkodran Paulin Preka.

Arkivoli me trupin e pajetë të aktorit 86 vjeçari mbërriti nga Italia ku jetonte me familjen në hollin e teatrit “Migjeni” ku u zhvilluan homazhet në nder të tij.

Kolegët të përlotur e kujtojnë humoristin Paulin Preka si një kolos të artit shqiptar. Mjeshtrja e Madhe Zyliha Miloti nuk i ndan për asnjë çast lotët kur flet për kolegun e saj të dashur Paulin Preka.

“Partneri i 40 viteve me radhë. Sot Shkodra i jep lamtumirën e fundit artistit të madh, personalitet i artit shqiptar Paulin Preka. Ai lindi për të qenë artist i madh, i kompletuar në të gjitha drejtimet, jo vetëm aktor humori dhe i komedisë por edhe aktor i mrekullueshëm i dramës, një artist i mrekullueshëm edhe në filmat shqiptar si dhe ka mbajtur gjallë estradën e Shkodrës me shkrimet e tija të mrekullueshme. Është një humbje e madhe. Paulin Preka ishte një partner i mrekullueshëm. Unë e kam për nder dhe jam shumë krenare që kam interpretuar përkrah këtij artisti të madh i cili me plot gojë e them që mi ka shtuar shumë vlerat si artiste. Përveçse një artist i përkryer i kushedi sa karaktereve e roleve që asnjëherë nuk e bëri një rol dy herë, ishte edhe një shok shumë i mirë sepse më shumë kemi jetuar me njëri-tjetrin se sa në familjet tona. Më vjen keq sepse la pas shumë material të shkruara dhe ka patur shumë dëshirë që të vinte ta bënte edhe një shfaqje por familja i ka ato materiale dhe besoj do i sjellin për të përjetësuar edhe njëherë emrin e tij. Na ka ikur një artist i mrekullueshëm. Për mua duhen dekada e ndoshta edhe një shekull për të lindur edhe një Paulin Preka tjetër që nuk e di a lind. I përjetshëm qoftë kujtimi i tij”, shprehet Zyliha Miloti.

Zef Deda, një tjetër kolos i skenës është i ngarkuar sëtepërmi emocionalisht për këtë humbje të madhe të artit shqiptar siç është Paulin Preka.

“Paulin Preka është artisti që mori zemrën dhe e hodhi në skenë, e përpunoi aq bukur, e mbajti të pastër, ia hodhi spektatorit që mbeti gjithmonë i kënaqur. Paulin Preka erdhi shumë i ri në teatër dhe unë kam qenë fëmijë dhe ai ishte një risi në teatër. Ishte si një idhull për ne, kishte interpretim të pastër, të fuqishëm, të thellë në drama por edhe në estradë. Paulin Preka ishte një kolos jashtëzakonisht i madh për atë forcën interpretues, me atë humor të këndshëm e të bukur. Shpirti më dhemb por nuk ka dy jetë njeriu. Populli thotë një fjalë, i pavdekshëm dhe ashtu do jetë. Brezat patën fatin që ta shijojnë, ta dëgjojnë e po ashtu edhe ne si dhe nuk do të harrohet kurrë sepse ka lënë shumë vepra të bukura, role pafund, shkrime, artisti jonë vërtet një korife do mbetet për skenën e teatrit”, shprehet Zef Deda.

Besnik Çinari është një tjetër emër që ndau shumë vite e momente me mikun e tij të ngushtë Paulin Preka.

“Sot po i japim lamtumirën e fundit Paulin Prekës, të cilin e kemi dashur shumë. E ka dashur populli në radhë të parë, ai ka lënë shpirtin dhe eshtrat në këtë teatër. Është krijuesi dhe ka hapur i pari estradën e Shkodrës bashkë me të madhin Tano Banushi. Paulin Preka e dishroi Shkodrën, artisti duhet të qëndrojë në vendin e vet por rrethat ekonomike, familjare e çuan në Itali por shpirtin e ka patur në Shkodër. Ne dhe populli i Shkodrës i japin lamtumirën. Paulin Preka ka shkruar shumë dhe ka mbajtur gjallë estradën e Shkodrës. Paulin Prekës ia shpërbleu me pagë Italia në vend që t’ia shpërblente Shqipëria”, thotë Besniku.

Për aktoren e humorit Drande Xhai por jo vetëm, kolosi Paulin Preka ishte edhe një mësues fantastik.

‘Një ditë shumë e vështirë. Së pari ditë e vështirë sepse humori shqiptar humbi një nga aktorët më të shquar të skenës dhe humorit shqiptar, ditë e vështirë për Shkodrën sepse humbi një artist dhe qytetarë të jashtëzakonshëm, e vështirë për familjen sepse humbi njeriun më të dashur, shumë e vështirë për ne kolegët, shumë e vështirë për mua që humba profesorin, humba kolegun, humba prindin sepse këshillat e tij do i mbaj gjatë gjithë jetës time. E vështirë sepse një aktor si Paulin Preka është i pazëvendësueshëm. Fati i madh për mua, për teatrin “Migjeni” për humorin shqiptar që Paulin Preka ka ekzistuar. Do mbetet në historinë e artit, vulosi përjetësinë.”

Aktori Sandër Ruçi gjithashtu ndau skenën me pjesë të pavdekshme humoristike.

“Artistikisht ra perdja por nuk ka rënë miti i Paulin Prekës i cili na ka lënë pasuri të madhe mbrapa. Zakonisht këto njerëz shkojnë në përjetësinë e një kombi gjë që nuk e ka shansin çdokush. Unë e pata mik, mësues bashkëpunëtor. Ai e jetoj jetën, i vendosi vulën, u mishërua me teatrin, me spektatorin i cili do e ketë në ndërmendje shumë gjatë. Unë e kam quajtur Paulin Prekën kolona vertebrale e teatrit “Migjeni” dhe varietesë shkodrane. Ishte shumë planësh, ishte njerëzor, e ndihmonte elementin e ri, ka lënë kontribut të pashoq dhe një pasuri jashtëzakonisht shumë të madhe, është një shkollë në vete. Ishte aktor i dimensioneve me nivel të lartë dhe do i mungojë spektatorit, teatrit dhe do na mungojë të gjithëve. Paulin Preka për tekste ishte buka e teatrit “Migjeni”. Në një material që është “Andërr grash”, ai elementi kur çohet nga varri në kohën e demokracisë dhe Paulini kishte zakon dhe shkruante në fletoren me vija me laps, kishim kohë që bashkëpunonim bashkë dhe në dhomën e pushimit sjell materialin dhe ma lexon dhe më shihte në sy, unë po e dëgjoja por nuk bëra zë dhe më tha nuk të pëlqeu? I thashë si nuk më pëlqen, ti nuk e di se çfarë ke bërë, e gëzofsh më tha, pra ka qenë kaq altruist saqë nuk ka parë asgjë dhe nuk ka patur se çfarë të shohë se ka qenë kolos dhe unë do ta kujtoj gjithmonë. I përjetshëm qoftë kujtimi i tij”, rrëfen Sandër Ruçi.

Ndonëse më i vogli në moshë në estradën e atyre viteve Edmond Halili gjithashtu iu bashkua asaj kaste të njohur aktorësh i cili ruan kujtimet më të bukura me Paulin Prekën.

“Është një humbje padiskutim e madhe jo vetëm për Shkodrën por për gjithë Shqipërinë . Është një artist i madh i humorit dhe ishte gjithë jetën një person i qeshur, i mrekullueshëm dhe me një humor të jashtëzakonshëm. Në publik kanë mbetur batutat e tija ndërsa ishte edhe një shkrues i një niveli të lartë të materialeve të ndryshme”.

Drejtoresha e teatrit “Migjeni” Rita Gjeka thotë se shfaqja e radhës në teatër do të jetë me një material të të madhit Paulin Preka i cili përveçse aktor ishte edhe një tekstshkrues i një niveli të lartë.

“Paulin Preka e nisi karrierën e tij si aktor dramatik dhe pastaj ka vijuar me estradën. Nuk është thjeshtë humbje por është me t’u këput krejt këmbët. Paulin Preka do mbesë gjithmonë në kujtesën e brezave sepse rolet e tij janë të pafundme. Unë i kam lënë një porosi familjes para se të vinte, i gjithë dorëshkrimi i tij do të merret në dorë, do të shihet dhe në esatradën e parë që do kemi do jetë një material i shkruar nga Paulin Preka”.

Djali i të ndjerit Paulin Preka, Sokol Preka thotë se kohët e fundit kolosit të humorit shqiptar i mungoi shumë publiku dhe kolegët ndërsa falenderon për nderimin e figurës së babait të tij.

Paulin Preka numëron shumë role me estradën e teatrit “Migjeni”, po ashtu është pjesë edhe e shumë filmave kinematografik si dhe autor i shumë komedive e skeçeve të ndryshme të cilat janë vënë në skenë për shumë vite me radhë. Humori dhe batutat e tij do mbesin gjatë ashtu siç Paulin Preka shënjoi emrin e tij në artin e kulturën shqiptare./CNA.al

Xhamia e Plumbit në Shkodër është e vetmja xhami shqiptare, e përfshirë mes 50 objekteve më të bukura myslimane në botë.

Ajo renditet në vendin e 37 para xhamisë Vahsiz Khan në Lahore të Pakistanit dhe pas xhamisë Jami Ul Alfar në Sri Lanka. Në vendin e 31 renditet Xhamia Blu në Stamboll të Turqisë, ndërsa dhjetë vende pas xhamisë shqiptare është Xhamia e Madhe në Paris.

Xhamia e Plumbit është një monument kulture i kategorisë së parë në Shkodër. Xhamia e Mehmet Pashë Bushatit ose Xhamia e Plumbit u ndërtua në vitin 1773-1774 nga Mehmet Pashë Bushati (Plaku), themeluesi i familjes së njohur të Bushatllinjve të Shkodrës. Kjo xhami është një nga ndërtesat më të vjetra të Shkodrës dhe xhamia më e madhe dhe më e bukura e Shqipërisë deri në gjysmën e parë të shekullit XX, periudhë në të cilën filluan të ndërtohen xhami të dimensioneve të mëdha. Xhamia ka qenë e veshur me plumb dhe nga kjo u quajt “Xhamia e Plumbit”, e me këtë emër njihet edhe sot.

Xhamia është e vendosur në pjesën e jashtme të ish pazarit të Shkodrës, rrëzë kalasë Rozafat, në një livadh në rrafshinën e lumenjve Kir e Drin. Për nga forma e ndërtimit është frymëzuar nga xhamitë e sulltanëve të Stambollit. Kjo xhami është e vetmja në Shqipëri për nga lloji, që fillon me një oborr me kolona të gjëra, para se të hysh në sallën e faljes. Ndërtimi i kësaj xhamie, në këtë formë, ka të bëjë me atë që pashallëku i Shkodrës është në gjendje që edhe në ndërtimin e objekteve të kultit të thyejë të drejtën perandorake për të pasur një element të tillë, vetëm ata.

Salla e faljes paraqitet si një bllok i ulët, kapërcyer nga një tambur oktogonal shumë i lartë, në majë të të cilit qëndron kubeja, gjysmë rrethore. Interieri shfaqet si një dhomë e gjatë dhe e gjerë, pavarësisht se përmasat janë jo dhe aq të mëdha. Vizualisht kjo dhomë është zgjeruar nga një lloj thellësie, në të cilën është vendosur Mihrabi. Në majë të Mihrabit ka tre kube, ndërsa në të djathtë ka dy kube. Xhamia është ndërtuar me gurë të shkëlqyer në të kaltër e të bardhë, që janë shumë rezistent ndaj veprimeve erozive.

Nga dëmtimet e ndryshme që pati kjo xhami, qoftë nga mbulesa, ashtu edhe përbrenda, si dhe nga vërshimet e herëpashershme të lumit Kir, për disa kohë mbeti e papërdorshme, ndërsa në vitin 1978, periudhë që në Shqipëri ishin shkatërruar ndërtesat e bukura dhe të vjetra që tregonin kulturën e shqiptarit, shërbimet e monumenteve të kulturës, u kujtuan t’i vinin një mbulesë me çimento për ta shpëtuar këtë thesar jo si objekt kulti, por si objekt ndërtimor. Me ndërtimin e kësaj xhamie të madhe të Shkodrës, shohim se në Shqipëri po shfaqej një arkitekturë me stil të zhdërvjellët e me shije, që nuk munguan në shekullin XVIII. Ky stil haset edhe në ndërtimin e xhamive të tjera në Bullgari, Anatolinë qendrore, etj.

Në këtë xhami gjendet një shkrim që na jep një informacion historik, ku shkruhet: Madhëria i veprave bamirëse dhe bujare, Mehmet Pasha e ndërtoi këtë xhami madhështore në vitin 1773 Administratori i kësaj xhamie, Haxhi Mahmut Berberi, data e rinovimit 1863. Riparimi i saj është bërë para vitit 1865, periudhë kur në Shkodër ndodhi përmbytja e madhe që shkatërroi një pjesë të mirë të Shkodrës së vjetër. Mbas këtij, kujdestarinë e kësaj xhamie e mori familja e njohur shkodrane e Myftijve të Tabakëve, në fillim nga Hafiz Isuf Tabaku dhe vazhdoi brez pas brezi deri në ditët e sotme. Brezi i ri i këtij trungu amanetin e të parëve e ka mbajtur edhe kur xhamia është lënë pas dore nga pushteti i kuq. Ndërsa po ndërtohej xhamia, vetë Mehmet Pasha mori pjesë në punimet; ky gjest shpjegohet me përkushtimin e tij fetar dhe me qëllimin për ti treguar popullit se puna është e madhërishme, aq më tepër në vepra publike. Në lidhje me pjesëmarrjen e Mehmet Pashës në këto punime ka një anekdotë: Një fshatar donte t’i paraqiste një ankesë personale Pashës; mori vesh se ndodhej mes punëtorëve, mpor nuk e dallonte, sepse ai ishte i veshur thjeshtë. Rastisi që vetë personi ta pyeste vetë (vetë Pashën) se ku gjendej Pasha dhe mori përgjigje që të priste pak. Pas përfundimit të punës, Pasha u vesh zyrtarisht dhe i doli para hallexhiut që mbeti i prekur nga thjeshtësia e tij.

Xhamia e Plumbit është bërë e njohur edhe për faktin se më 16 nëntor të vitit 1990 mbi 50 mijë besimtarë të të gjitha besimeve morën pjesë në rikthimin e fesë islame atë ditë të premte të 31 viteve më parë në faljen e kremtuar nga i ndjeri Hafiz Sabri Koçi duke mposhtur frikën dhe duke thyer kështu regjimin e egër monist që ndaloi besimin tek qytetarët e tij. Shumë familje me traditë shkodrane por edhe individë të ndryshëm i bënë ballë të gjitha presioneve të regjimit monist dhe arritën që të mbajnë të fshehtë hoxhën e nderuar Hafiz Sabri Koçi si dhe të organizojnë ceremoninë e faljes të premten e 16 nëntorit 1990 me pjesëmarrjen e mbi 50 mijë besimtarëve. Pa dallim feje, edhe shumë të krishterë dhanë ndihmesën e tyre për vëllezërit myslimanë duke kontribuar në rihapjen e xhamisë së plumbit dhe rikthimin të lirisë së besimit që i dha udhë më pas edhe lirisë dhe demokracisë për të gjithë popullin shqiptar.

Kështu 16  nëntori në xhaminë e Plumbi është një ditë e shënuar për të gjithë besimtarët myslimanë në Shqipëri por në veçanti për familjen Myftia e cila banon në një kodër përballë xhamisë, rrëzë kalasë Rozafa. Komuniteti Mysliman dhe Myftinia Shkodër e kanë  nderuar  këtë shtëpi e  cila cilësohet si monument kulture me pllakatën e mirënjohjes si vendi kyç  për rihapjen e xhamisë së Plumbit. Familja Myftia, pesë djemtë dhe babai i tyre, 31 vite më parë mbajtën në shtëpinë e tyre të fshehur hoxhën Hafiz Sabri Koçi po ashtu aty u bë organizimi kryesor për rihapjen e xhamisë së Plumbit ndërsa në atë familje qëndruan edhe organizatorë të tjerë deri në mëngjesin e 16 nëntorit 1990 kur në publik i shoqëruar nga djem të rinj doli hoxha Hafiz Sabri Koçi duke kremtuar faljen e asaj dite.

Kishte ardhur koha për të kapërcyer ateizmin e gjatë në kohën e komunizmit dhe xhamia e Plumbit mikëpriti 50 mijë besimtarë, ngjarje e cila mori jehonë edhe në mediat ndërkombëtare ndërsa ka shënjuar edhe një pjesë të rëndësishme të historisë së Shqipërisë. Në këtë mënyrë xhamia e Plumbit përveç vlerave si monument kulture ka edhe një vlerë teje të rëndësishme të shtuar për historinë e vendit, si pikënisja e rikthimit të besim islam në Shqipëri duke i dhënë udhë pastaj të gjitha zhvillimeve të mëvonshme politike që sollën pluralizmin në Shqipëri dhe rënien e regjimit të diktatorit Enver Hoxha. /CNA.al