Pesë kohët dhe vendet më të këqija për të jetuar gjatë historisë njerëzore
Në pamje të parë, historia njerëzore mund të duket si një ka...
Ai quhet ndonjëherë si shteti më i vogël në botë, por nuk është i njohur kurrë zyrtarisht si i tillë. Me një sipërfaqe rreth 4.000 metra katrorë, pra më pak se sa madhësia e një fushe futbolli – Sealand pretendon të jetë shteti më i vogël në botë.
Një fortesë detare në brigjet e Anglisë, Sealand u përdor dikur nga Flota Mbretërore gjatë Luftës së Dytë Botërore. Por në vitin 1967, britaniku Padi Bejts vendosi qëta pronësonte për vete dhe ta shpallte atë një shtet sovran. Gjatë 50 viteve të fundit, familja e tij e ka drejtuar si të ishte një vend i vërtetë, edhe pse nuk është njohur kurrë zyrtarisht si i tillë.
Sot, Sealand ka kushtetutën, flamurin e vet, madje edhe moton e vet zyrtare ?E Mare, Libertas?, që do të thotë ?Deti është liri!?.Në 5 dekadat e ekzistencës së tij, ky mikro-shtet ka parë vdekje mbretërore, pengmarrje, mosmarrëveshje territoriale dhe madje edhe beteja midis helikopterëve.
Në vitin 1965, ish-majori i ushtrisë britanike Padi Bejts ngriti ?Radio Essex?, një stacion radiofonik i palicencuar që transmetonte nga një fortesë e braktisur e Luftës së Dytë Botërore e quajtur ?Knock John?.Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Britania kishte ndërtuar një numër fortesash të tilla për të zmbrapsur çdo sulm të papritur gjerman.
Por pasi mbaroi lufta, këto fortesa dolën jashtë përdorimit. Dhe në këto kushte u bënë vendi i radiove pirate si ajo që kishte krijuar Bejts, që ishte ndër ata që e përbuznin monotoninë e BBC. Kur qeveria britanike u përpoq që ta mbyllte radion e palicencuar, Bejts e zhvendosi atë nga ?Knock John? në ?Fort Roughs Tower?, që ndodhej jashtë ujërave territoriale Britanike.
Në prag të Krishtlindjes së vitit 1966, Bejts i lindi ideja ta quajë fortesën?Sealand?, dhe t?ia dhuronte gruas së tij Xhoan.
Kur autoritetet britanike ia bënë edhe më të vështirë aktivitetin,Bejts hoqi dorë nga karriera e tij si radiofonist. Por ai nuk u largua nga?Fort Roughs Tower?. Më 2 shtator 1967, me rastin e ditëlindjes së gruas, a ie quajti fortesën ?Principata e Sealand?.
Dhe shumë shpejt, ajo dhe dy fëmijët e tyre u bënë bashkë në ?vendin? më të vogël në botë. Krijimi i një territori të pavarur pranë Anglisë, i bezdisi në fillim autoritetet. Ato e përshkruan Selandin me errësirë si ?Kuba në brigjet lindore të Anglisë?.
Në vitin 1968, ushtria britanike dërgoi helikopterë dhe anije për të shkatërruar disa kulla
të vjetra ushtarake që ndodheshin pranë Sealand. Familja Bejts e pa këtë aktivitet si një kërcënim për mënyrën e tyre të re të jetës në fortesë. Djali i Padit, Princi Majkëll Bejts,
qëlloi disa herë në ajër në formë paralajmërimi.
Flota britanike u largua, por Padi dhe i biri u thirrën në Angli për t?u përgjigjur për veprimet e tyre. Por meqë Sealand ndodhej jashtë ujërave territoriale Britanike, burrat u lanë të lirë. Familja Bejtes e konsideroi atë akt si njohje de fakto të Sealand si një vend i pavarur. Por qeveria britanike nuk ishte dakord. Në vitet 1970, rreth 50 njerëz shkuan të jetonin në të ashtuquajturin vendi më i vogël në botë. Ata ishin kryesisht miq të familjes Bejts.
Në atë kohë familja Bejts ndërmori disa hapa për ta bërë fortesën sa më mikpritëse për qytetarët e saj. Për shembull, ata instaluan një gjenerator me erë në majën e platformës, që siguronte energji elektrike për ngrohëset në 10 dhomat brenda Sealand.
Në 10 dhomat përfshihej një kuzhinë, një dhomë ndenje dhe një kishëz. Sa i përket dhomave të gjumit, shumica e qytetarëve flinin brenda këmbëve cilindrike por pa dritare të fortesës – kryesisht nën nivelin e detit.
Një varkë do t?u çonte ushqim, pije, gazeta dhe produkte të tjera. Sidoqoftë, qytetarët ishin gjithnjë të kujdesshëm, pasi orari i anijes mund të ishte pak i paparashikueshëm.?Ndonjëherë prisnim për muaj më radhe që anija të sillte furnizime?- thotë Majkëll.
Në vitet 1970, në Sealand pati një ?grusht shteti? nga një gjerman që pretendonte se ishte ?kryeministri?.Në vitin 1978, Aleksandër Ashenbah shkoi në Sealand me helikopter me një grup mercenarësh në kohën kur Padi Bejts nuk ndodhej aty.
Ata morën peng Princin Majkëll. ?Ata ishin në thelb terroristë, më mbyllën në një
dhomë më më mbajtën aty për 4 ditë pa ushqim dhe ujë?- kujton Princi Majkëll. Në kundërpërgjigje, babai i tij ndërmori një kundërsulm, që solli largimin e shumicës së gjermanëve.
Por qytetarët e Sealand vendosën të mbajnë peng njërin prej tyre. Në ato kushte ambasadori gjerman në Britani, u detyrua të shkonte me helikopter në Sealand, në mënyrë që të negocionte lirimin e bashkëkombasit. Sealand e cilësoi atë si një tjetër shenjë se shteti i tyre po merrej më në fund seriozisht nga të tjerët.
?Duke negociuar me ne, ata na njohën de fakto si shtet?- thotë Princi Majkëll. Por ekzistenca e Sealand nuk ishte ende tërësisht e sigurt. Në vitet 1980, Konventa e Kombeve të Bashkuara për Ligjin e Detit, i zgjeroi ujërat territoriale britanike duke përfshirë fortesën prej çeliku. Londra e mohoi prerë legjitimitetin Sealand.
Familja themeluese e Sealand është ende aktive. Princi Majkëll e drejton Sealand nga shtëpia e tij kontinentale në Essex. Ai ati vdiq në vitin 2012, ndërsa e ëma në vitin 2016. Vitet e fundit, Sealand ka hasur disa telashe. Në vitet 1990, familjes Bejts iu desh të anulonte pasaportat e Sealand, pasi ato ishin duke u përdorur për mashtrime.
Ndërsa në vitin 2006, një zjarr në Sealand shkatërroi plotësisht gjeneratorin kryesor të energjisë. Në vitin 2007, Sealand u nxor për pak kohë në shitje. Por qytetarët e Sealand, kanë shpikur disa mënyra kreative për të mbështetur ekzistencën e mikro-shtetit.
Për shembull, kushdo që dëshiron të bëhet një aristokrat i Sealand mund ta bëjë këtë në këmbim të një pagese. Sot aty banojnë pak njerëz me kohë të plotë. Përveç punonjësve, gazetarëve dhe miqve të ngushtë të familjes Bejts, shumë pak njerëz do të kenë ndonjëherë mundësinë të vizitojnë Sealand. Por të gjithë ata që e kanë vizituar thonë se është vendi më i veçantë në botë./CNA.al
Në pamje të parë, historia njerëzore mund të duket si një ka...
Nga Alina Polyakova & James Lamond “Center for European Poli...
A është e vërtetë që diktatori sovjetik lexonte deri në 500 ...
Një vit më vonë sesa ishte planifikuar për shkak të pandemis...
Nga Jonathan Guyer “American Prospect”Përmes një direktive t...
Nga Tony Barber “Financial Times”Më pak se një muaj më parë,...
Ndërsa fuqitë e botës ngrihen dhe bien në mënyrë të vazhdues...
Nga Patrick Buchanan“Newmax”“Ma hiqni këtë buding; është një...
Shumica mezi presin të kthehen në jetën e mëparshme. Por dis...
Nga Dani Rodrik “Project Syndicate”Ekonomitë kryesore të bot...
Nga Eva Hamrud “Science Alert”Jetëgjatësia mesatare e njerëz...
Nuk ka asnjë provë të objekteve aliene që enden në planetin ...
Nga John Keiger “The Spectator”Zemërimi i shtirur në Berlin ...
Teksa bota po bëhet gati që të udhëtojë sërish, Evropa po dë...
Piratet femra janë bërë të njohura me portretizimin e person...
Nga Justin Urquhart Stewart “New Europe”Një aeroplan që devi...
Në një ditë gushti në vitin 30 Para Krishtit, faraonesha egj...
Nga Elisabeth Braw, Politico.euAleatët evropianë të Danimark...
Aty ku i mbyllin dyert europianët për shkak të krizës, shkoj...
Disa zyrtarë të qeverisë amerikane kanë vuajtur vitet e fund...
77-vjeçari, Fatmir Aliaj tregon për emisionin investigativ...
Klodian Zoto, një nga kokat e inceneratorëve, i dënuar...
Drejtuesi i PD-së për Tiranën, Belind Këlliçi, ka deno...
Në fund të shkurtit të këtij viti ishim në lagjen “Visarjo...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Gazetari Spartak Koka ka zhvilluar një intervistë me babai...
Gazetari investigativ Artan Hoxha ka folur në lidhje me kë...
Dështon kërkesa e radhës për ekstradim të personave shumë ...
Policia ka gjetur trupin e pajetë të foshnjes që u hodh në...
Ditën e martë, vendi ynë do të ketë kushte të paqëndru...
Për javën që presim përpara, mbi vendin tonë parashiko...
Prej më shumë se një muaji, ish-të punësuarit në fabrikat ...
Këtë të diel, moti do të jetë i paqëndrueshëm si rezultat ...
Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha s...
I nxehti ekstrem ka “përvëluar” Rio De Zhaneiron.Temperatu...
Ushtria izraelite njoftoi të hënën se ka vrarë një militan...
DASH ka shpallur non grata tre zyrtarë nga Ballkani. Bëhe...
Turmat në veri në Londrës janë mbledhur të hënën në mëngje...
Kur kujtoj sot atë aventurë, thuajse vdekjeprurëse, më...
Lulet e portokalleve janë pjesë e pandashme e çdo oborri t...
Radio “Ngjallja” ka përkujtuar Kryepeshkopin Fan Noli në 5...
2024-a ka nisur negative për pjesën më të madhe të eksport...
Ritmet e rritjes së çmimeve janë ngadalësuar në shkurt, du...
Sot, më 18 mars 2024, në tregun valutor dollari amerik...
Në krizën e shtrenjtimit të çmimeve të lëndëve të para...