Shëndeti
9 mënyrat që ndihmojnë sistemin tuaj tretës të funksionojë normalisht
Kur hamë shumë lakër, mund të kemi ngërçe dhe probleme me gazrat. Kjo ndodh për shkak të sheqerit që nuk mund të tretet nga stomaku ynë. Por duke bërë ushtrime të caktuara të yogës ose duke fjetur në anën e majtë, ju mund të përmirësoni qarkullimin dhe tretjen. Le të mos harrojmë se gjendja jonë emocionale gjithashtu ka të bëjë me këtë. Në fakt, nivelet e larta të stresit ose ankthit mund të shqetësojnë sistemin tonë të tretjes, siç kanë treguar studimet .
Flini në anën tuaj të majtë.
Stomaku dhe pankreasi janë të vendosura në anën e majtë të trupit dhe janë pjesë e sistemit të tretjes. Shtrirja në këtë anë lejon që ushqimi nga stomaku juaj të kalojë më lehtë në zorrën e hollë. Ajo gjithashtu rrit lirimin e enzimave pankreatike, të cilat janë përgjegjëse për prishjen e ushqimit. Gjumi në anën e majtë gjithashtu zvogëlon shanset për të vuajtur nga urth.
Hani më shumë fibra dhe ushqime të tharta
Fibrat ndihmojnë për të mbajtur lëvizjet e zorrëve të rregullta dhe normale. Shumica e ushqimeve me shumë fibra kanë gjithashtu pak sheqer, yndyrë dhe kalori, kështu që zakonisht janë më të shëndetshëm. Tërshëra, fasulet ose frutat janë burime të mira të fibrave . Ju gjithashtu mund të shtoni ushqime të fermentuara në dietën tuaj. Disa lloje të kosit të thjeshtë, të bardhë përmbajnë probiotikë , të cilët janë baktere që janë të mira për zorrët tuaja. Më të zakonshmet janë bifidobacteria dhe lactobacillus, të cilat mund të përmirësojnë disa probleme të tretjes dhe të zvogëlojnë simptomat e sindromës së zorrës së irrituar.
Shmangni ushqimet që treten me vështirësi.
Ushqime të yndyrshme, si hamburgerë djathi, patate të skuqura ose pica mund t’ju bëjnë të ndiheni të fryrë për shumë orë, sepse u duhet më shumë kohë për tu tretur nga trupi. Ky lloj ushqimi gjithashtu mund të rrisë gazin në stomak, ngërçet ose tretjen e ushqimit. Mund të ndikojë gjithashtu në aftësinë tonë për t’u përqëndruar , prandaj është mirë të kemi një dietë të ekuilibruar mirë bazuar në fruta, perime dhe mish të ligët.Por kini kujdes: disa perime si lakra mund të shkaktojnë probleme me gaz sepse përmban rafinozë , një sheqer kompleks që nuk mund të tretet nga stomaku. Tost është një nga ushqimet që mund të ndihmojë në tretjen e ushqimit për shkak të niseshtesë që përmban që ndihmon në diarre .
Mos u shpërqendroni dhe përpiquni të hani ndërsa jeni ulur.
Kur hamë gjatë ecjes, ne priremi të konsumojmë më shumë sepse humbasim gjurmët e pjesëve tona dhe stomaku ynë zbrazet më shpejt . Kur hamë ulur, qarkullimi i gjakut përmirësohet. Edhe ngrënia këmbëkryq ka më shumë përfitime sepse lehtëson presionin e gjakut rreth zemrës sonë dhe mundëson tretjen e duhur të ushqimit.
Uji ndihmon me kapsllëkun.
Uji ndihmon në zbërthimin e ushqimit që hamë në mënyrë që trupi të thithë më mirë lëndët ushqyese të nevojshme. Përkundër besimit të përgjithshëm se nuk është mirë të pini ujë gjatë një vakt, kjo në të vërtetë nuk është e vërtetë . Uji ndihmon tretjen dhe është gjithashtu shumë i dobishëm nëse vuani nga kapsllëku. Pirja e tij gjatë një vakti gjithashtu mund të ndikojë në madhësinë e pjesëve tuaja.
Provoni ushtrime të ndryshme të yogas.
Yoga rrit nivelin e qarkullimit në një zonë të caktuar, kështu që ju mund të futni 15 minuta shtrirje çdo ditë në rutinën tuaj për të ndihmuar tretjen. Për shembull, poza Marichyasana , ku ngrini një gju lart dhe ju përdredhni pjesën e sipërme të trupit, ndihmon në thithjen e elementëve ushqyes thelbësorë nga ushqimi; stimulon organet e barkut, si mëlçinë dhe veshkat; dhe qetëson trurin.Poza e Uttanasana , e cila është palosja në këmbë përpara, është një pozicion shumë terapeutik me shumë përfitime. Ajo ngjesh zonën e barkut ndërsa stimulon qarkullimin në organet tona të tretjes. Është gjithashtu shumë relaksuese për trupin. Mëngjeset janë një kohë e përsosur për yoga, por mos u përpiqni të bëni këto poza menjëherë pasi të keni ngrënë. Përndryshe, do të ndjeheni të sëmurë.
Hani në një orë specifike çdo ditë.
Kjo përcakton orën tonë të brendshme dhe trupat tanë do të dinë se kur supozohet se do të ndodhë tretja. Ushqimi i parregullt mund të rrisë disa rreziqe shëndetësore, dhe gjithashtu mund të sjellë disa kile të tepërta. Nëse orari juaj është shumë i ngarkuar, përpiquni të përgatisni vaktet tuaja para kohe dhe të hani në të njëjtat orë në zyrë.
Meditoni dhe kontrolloni stresin tuaj.
Nëse jemi të stresuar, trupi ndjen presionin dhe ngadalëson tretjen . Kjo rezulton në fryrje të barkut, ngërçe, dispepsi ose kapsllëk. Mund të ketë gjithashtu efekt të kundërt dhe të përshpejtojë tretjen, duke shkaktuar udhëtime të shpeshta në tualet.Kur jemi nën shumë stres, mund të kemi një rritje ose ulje të oreksit. Asnjëra nuk është e mirë për shëndetin tonë, prandaj provoni të meditoni ose të vendosni përparësi në punët nga një ditë në tjetrën. Mos u mundoni të jeni Supermen dhe bëjini të gjitha, shëndeti juaj është më i rëndësishëm se gjithçka.
Provoni metodën e frymëmarrjes 4-7-8.
Mund të menaxhojë dëshirat tona për ushqim , të përmirësojë gjumin, të ulë nivelet e ankthit dhe të kontrollojë përgjigjet emocionale. E vetmja gjë që ju duhet të bëni është të thithni për 4 sekonda, të mbani frymën tuaj për 7 më shumë, pastaj ta lëshoni atë plotësisht me numërimin e 8. Rekomandohet të bëni këtë 4 herë në total.Mos harroni të dëgjoni gjërat që trupi juaj po përpiqet t’ju thotë. Nëse simptoma si ngërçe të këqija, dhimbje stomaku ose fryrje të fortë vazhdojnë për disa ditë, gjithmonë duhet të konsultoheni me mjekun tuaj.
Shëndeti
MSH ul numrin e testimeve/ Konfirmohen 683 raste të reja, ja sa kanë humbur jetën sot
Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale ka publikuar të dhënat e 24 orëve të fundit sa i përket situatës së pandemisë në vendin tonë.
Sipas të dhënave mësohet se në 24 orët e fundit janë kryer 2708 testime dhe kanë rezultuar pozitivë 683 qytetarë, ndërsa janë regjistruar dhe 17 viktima.
Rastet pozitive të konfirmuara janë identifikuar në këto bashki: 292 raste në Tiranë, 35 raste në Elbasan, 26 raste në Kuçovë, 25 raste në Lushnje, Gjirokastër, 20 raste në Kavajë, 18 raste në Berat, Sarandë, 16 raste në Shkodër, Vlorë, Pogradec, 15 raste në Lezhë, 13 raste në Mallakastër, 11 raste në Kurbin, Kamëz, 10 raste në Durrës, Fier, Peqin, 9 raste në Krujë, Kukës, 8 raste në Delvinë, 7 raste në Gramsh, Vorë, 5 raste në Korçë, Memaliaj, 4 raste në Tepelenë, Malësi e Madhe, Kolonjë, 3 raste në Tropojë, Maliq, 2 raste në Devoll, Has, Rrogozhinë, Përmet, Divjakë, Belsh, Bulqizë, Skrapar, Cërrik, Libohovë, Konispol, 1 rast në Mat, Selenicë, Dibër, Himarë, Poliçan.
Në 24 orët e fundit janë shëruar 697qytetarë, duke e çuar numrin e të shëruarve në 75,887 që nga fillimi i epidemisë.
Aktualisht në spitalet COVID në Tiranë dhe tre spitalet rajonale po trajtohen 646 pacientë, 40 në terapi intensive, nga të cilët 15 pacientë janë të intubuar.
Me gjithë përpjekjet e stafit mjekësor, 17 qytetarë e kanë humbur betejën me COVID19: 7 qytetarë nga Tirana, 3 qytetarë nga Shkodra, 2 qytetarë nga Elbasani, 2 qytetarë nga Vlora, 1 qytetar nga Korça, 1 qytetar nga Divjaka, 1 qytetar nga Tepelena, të moshave 53-85 vjeç. Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale i shpreh ngushëllime familjarëve të të ndjerëve.
Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale u drejtohet qytetarëve të mos neglizhojnë asnjë shenjë të sëmundjes dhe të kontaktojnë për çdo dyshim me mjekun e familjes për të kryer testimin si dhe për ndjekjen dhe trajtimin ambulator në banesë. Telefononi në numri 127 të Urgjencës Kombët are për çdo emergjencë apo referim në spital.
Statistika (8 Mars 2021)
Raste të reja ditore 683
Të shëruar në 24 orë 697
Të shtruar në spitale 646
Humbje jete në 24 orë 17
Testime ditore 2708
Testime totale 491,844
Raste pozitive 113,580
Raste të shëruara 75,887
Raste Aktive 35,737
Humbje jete 1,956
Shpërndarja gjeografike e rasteve aktive sipas qarqeve:
Tiranë 23519
Fier 2545
Vlorë 1709
Durrës 1686
Shkodër 1329
Gjirokastër 1243
Korçë 914
Elbasan 769
Lezhë 730
Berat 625
Dibër 346
Kukës 322
Life Style
Farat e susamit parandalojnë dëmtimin e neuroneve dhe luftojnë këtë sëmundje
Shkencëtarët nga Universiteti i Qytetit Osaka testuan kimikatin sesaminol në qelizat e Parkinsonit, si dhe e ushqyen minjtë mbi 36 ditë për të zbuluar se çfarë ndikimi kishte në nivelet e dopaminës dhe neuronet në tru. Parkinsoni është një çrregullim neurologjik që dëmton lëvizjen, shkakton ngurtësi dhe mund të rezultojë në humbje të ekuilibrit, dridhje në duar dhe të folur të paqartë.
Autorët e studimit zbuluan se sesaminoli mbronte nga dëmtimi neuronal që shkaktoi sëmundjen e Parkinsonit dhe besojnë se mund të jetë një kurë për gjendjen.Ata zbuluan se minjtë me Parkinson që konsumuan kimikatin panë një përmirësim të niveleve të dopaminës, ekuilibrit dhe funksionit motorik.Studiuesit japonezë e gjetën testin e tyre kaq premtues për zvogëlimin e rrezikut të zhvillimit të Parkinsonit, saqë ata shpejt po lëvizin për të filluar provat klinike.
Vaji i farave të susamit është një përbërës i zakonshëm gatimi për aromën e tij me arra, dhe bëhet nga nxjerrja e vajrave yndyrore nga farat dhe hedhja e predhave boshe si mbeturina.Ekipi japonez zbuloi se këto predha mbetjesh kishin sasi të mëdha të kimikateve sesaminol.Ata testuan kimikatin në qelizat e gjalla dhe gjetën se trajton stresin oksidativ që dëmton qelizat.Stresi oksidativ është një çekuilibër midis radikalëve të lirë – molekulave që përmbajnë oksigjen – dhe antioksidantëve në trupin e njeriut. Krijon presion ekstrem mbi qelizat dhe bën që përbërësit të mos ekuilibrohen.
Në qelizat nervore të Parkinsonit në tru, të cilat kontrollojnë lëvizjen, prishen dhe vdesin për shkak të stresit oksidativ, kështu që zvogëlimi i stresit mund të parandalojë sëmundjen.Në një shembulim të drejtpërdrejtë të fjalës së moçme ‘plehrat e një njeriu janë thesari i një njeriu tjetër’, studiuesit zbuluan se një kimikat i quajtur sesaminol, i bollshëm në këto mbeturina, ka efekte mbrojtëse kundër stresit oksidativ.’Aktualisht nuk ka asnjë ilaç parandalues për sëmundjen e Parkinsonit’, thotë profesori i asociuar i OCU Akiko Kojima-Yuasa, ‘ne kemi vetëm trajtime përballuese’.
Profesori i asociuar Kojima-Yuasa kreu një seri eksperimentesh për të kuptuar efektet e sesaminolit në modelet in vitro dhe in vivo të sëmundjes Parkinson. Ekipi zbuloi në eksperimentet in vitro të bazuara në qeliza – ato në mostra të vdekura – që sesaminoli mbronte nga dëmtimi i neuroneve duke promovuar rirregullimin e Nrf2, një proteinë e përfshirë në përgjigjen e stresit oksidativ.Eksperimentet in vivo – ato të kryera tek minjtë në këtë rast – sollën ekipin e Kojima-Yuasa rezultate po aq premtuese, shpjegoi profesori.Dëmtimi i lëvizjes për shkak të sëmundjes Parkinson është rezultat i neuroneve të dëmtuara që prodhojnë më pak dopaminë sesa nevojitet natyrshëm.Ekipi tregoi se minjtë me modelet e sëmundjes Parkinson tregojnë këtë mungesë të prodhimit të dopaminës.
Sidoqoftë, pasi i ushqyen minjtë me një dietë që përmban sesaminol për 36 ditë, ekipi hulumtues pa një rritje të niveleve të dopaminës.Krahas kësaj, minjtë u vendosën në një rotarod një test performance i ekuilibrit dhe qëndrueshmërisë – zbuloi një rritje të konsiderueshme në performancën motorike dhe funksionin motorik të zorrëve midis minjve që hanë sesaminol.Profesori Kojima-Yuasa thotë se ky mund të jetë ilaçi i parë për sëmundjen e Parkinsonit dhe vjen nga një burim krejtësisht i natyrshëm.Ekipi është i gatshëm të çojë punën e tyre në fazën e provës klinike dhe të lidhë zinxhirin e konsumit / prodhimit në një mënyrë që, siç shprehet ajo, ‘parandalon sëmundjet me ushqime natyrore për të promovuar shumë shëndetin shoqëror’./ CNA.al
Shëndeti
Sa i madh është rreziku i infektimit me koronavirus në natyrë?
Rritja e temperaturave i josh njerëzit të dalin në natyrë. Por sa gjasë ka që të infektohesh jashtë nga koronavirusi?
Mundësia e infektimit në natyrë nga virusi është dukshëm shumë më e ulët se sa në mjediset e mbyllura – qoftë nga varianti fillestar apo nga mutacionet e virusit. Aerosolet në ajër luajnë një rol vendimtar në përhapjen e koronavirusit. Sipas ekspertëve jashtë aerosolet shumë shpejt e humbasin rrezikshmërinë. “Kjo ka të bëjë me faktin, se qarkullimi i ajrit jashtë është më i madh. Duke pasur rryma ere shumë shpejt ndodh efekti i hollimit”, shpjegon për DW, Nico Mutters, drejtor i Institutit të Higjenës dhe Shëndetit Publik në Klinikën e Universitetit të Bonit.
Edhe Birgit Wehner, studiuese e aerosoleve në Institutin Leibniz për Studimet e Troposferës, thotë, se piklat, që dalin nga procesi i frymëmarrjes, jashtë thahen dhe hollohen më shpejt. Në një deklarim të Shoqatës për Studimet e Aerosoleve, që është nënshkruar edhe nga Wehner, thuhet megjithatë, se në grupime të mëdha njerëzish me distanca të vogla as në natyrë nuk mund të përjashtohet rreziku i ngjitjes së virusit.
Pra edhe jashtë duhet të respektohen rregullat e distancës 1.50 deri në 2 metra. „Nëse nuk e ruani distancën dhe qendroni ballë për ballë me njeri tjetrin e flisni me zë të lartë, këndoni apo pështyni, atëherë mund të infektoheni përmes aerogeneve infektuese, thotë në intervistë për DW virologu Alexander Kekulé. Ai njihet në media për kriitkat e tij ndaj masave të qeverisë. Sipas tij me virusin duhet të komportohemi pa u kufizuar në mënyrën e jetesës.
Rregullorja e ruajtjes së distancës duhet të respektohet edhe për mutacionet e virusit. Kekulé thekson: “Mutantët nuk fluturojnë më tej, kjo është e rëndësishme të thuhet.” Ato janë pak më shumë ngjitëse, por kjo nuk bën dallim për masat kufizuese. Duhet që të evitohen edhe të puthurat e përqafimet. Gjatë lëvizjeve normale – si një kalim shkurt krah tjetrit jashtë – pothuajse nuk ka asnjë rrezik. Studimet konfirmojnë, se rreziku për t’u infektuar jashtë është minimal. Një studim nga Kina p.sh. provon, se nga 7324 infeksione të regjistruara vetëm një ka ndodhur jashtë. Edhe Instituti Robert Koch në Gjermani në faqen e internetit shkruan, se infeksionet jashtë në hapësira janë shumë të rralla.
A luan rol era në përhapjen e virusit?
“Sa më shumë erë të ketë, aq më shumë shtyhet reja e aerosoleve që nxjerr njeriu”, shpjegon fizikanti dhe studiuesi i aerosoleve Gerhard Scheuch. Nëse respektohet distanca nuk ka gjasë që të ketë efekt ngjitës të aerosoleve.
Në intervistë për DW Scheuch thotë, se „vetëm përmes ngrohtësisë së trupit në atmosferë krijohet një rrymë ajri, që normalisht shkon lart si në një oxhak.” Sepse temperatura e trupit në përgjithësi është 37 gradë pra më e lartë se temperatura e mjedisit. “Ajri i ngrohtë shkon lart dhe reja me aerosole ngjitet kësisoj lart.” Edhe një studim në Iran provon, që era nuk luan rol për transferimin e aerosoleve infektuese.
Ka dallim nëse është ftohtë apo ngrohtë jashtë?
Kjo pyetje nuk ka marrë ende përgjigje përfundimtare prej studiuesve. Studiues amerikanë kanë hulumtuar infeksionet në rajone të ftohta, të ngrohta dhe me lagështirë në Kinë dhe nuk kanë gjetur ndonjë korelacion mes kushteve klimatike dhe numrit të infeksioneve. Ndërsa një studim austriak konfirmon, se rrezatimi ultraviolet i shkatërron viruset. „Rrezatimi ultraviolet ka një efekt minimal në infeksionin nga njeriu tek njeriu”, theksojnë studiuesit, megjithatë infeksioni mund të ndodhë për pak minuta.
Edhe ekspertët e pyetur nga DW kanë mendime të ndryshme. Nico Mutters vëren, se nuk mund të thuhet në mënyrë përgjithësuese që në stinën e nxehtë rreziku është më i ulët se sa në stinën e ftohtë. “Vërtetë në verë ka një rrezatim më të lartë ultraviolet, por të njëjtat vlera përmes reflektimit mund të arrihen edhe në hapësirat e skijimit me borë. Po ashtu në mbarë botën ka infeksione pavarësisht nga klima e ngrohtë apo e ftohtë në rajone të ndryshme. Por virologu Alexander Kekulé thotë, se infeksionet edhe në vendet e ngrohta ndodhin në mjediset e mbyllura dhe jo jashtë në natyrë.
A ka kuptim mbajtja e maskës jashtë?
Jashtë është e arësyeshme të mbahet maska kur nuk mund të respektohet distanca mes njerëzve. Nëse njerëzit janë dendur në masë dhe nuk ka mundësi shmangieje duhet mbajtur maska. Edhe në mjedise shfaqjesh apo koncertesh, në stacionet e trenave e autobusëve apo gjatë qndrimit në radhë ekspertët rekomandojnë ruajtjen e distancës dhe mbajtjen e maskës./DW
