LEXO PA REKLAMA!

SHKARKO APP

Asimptomatikët/ Pse shumë njerëz e bartin, por nuk sëmuren nga Covid-19?

26 Gusht 2020, 06:43, Lifestyle CNA
Asimptomatikët/ Pse shumë njerëz e bartin, por nuk sëmuren

Një nga arsyet se përse Covid-19 u përhap kaq shpejt në të gjithë botën, është se në ditët e para pas infektimit, njerëzit ndjehen të shëndetshëm. Në vend se të qëndrojnë në shtëpi të shtrirë në shtrat, ata dalin si zakonisht, pa e ditur se kanë virusin me vete.

Por, përveç këtyre pacientëve para-simptomatikë, përhapja e heshtur e kësaj pandemie lehtësohet edhe nga një grup njerëzish edhe më misteriozë në raport me këtë sëmundje:të ashtuquajturit asimptomatikë. Sipas vlerësimeve të ndryshme, 20-45 për qind e njerëzve të prekur nga Covid-19, madje ndoshta më shumë, sipas një studimi të fundit nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në SHBA, e bartin infeksionin pa e kuptuar në asnjë rast këtë gjë.

Ata nuk kanë në asnjë moment ethe apo të dridhura. As humbje të nuhatjes apo shijes. Nuk kanë as vështirësi në frymëmarrje. Ata nuk ndiejnë asgjë. Rastet asimptomatike nuk janë unike për Covid-19. Ato ndodhin edhe me gripin e zakonshëm, dhe ndoshta kanë qenë të shumtë në numër edhe në pandeminë e vitit 1918, sipas epidemiologut Neil Ferguson nga Kolegji Mbretëror i Londrës.

Por shkencëtarët nuk janë ende të sigurt, se përse disa njerëz e ia hedhin kaq lehtë ndaj Covid-19. ?Deri më tani ky është një mister i madh?- thotë Donald Tia, ekspert i sëmundjeve infektive në Shkollën e Shëndetit Publik të Universitetit të Bostonit, SHBA.

Teoria më e përhapur është se sistemet e tyre imunitare, luftojnë kundër virusit me aq shumë efikasitet sa që nuk sëmuren kurrë. Por disa shkencëtarë janë të bindur se përgjigjja agresive e sistemit imunitar, dhe moria e madhe e antitrupave dhe molekulave të tjera për të eleminuar një infeksion, është vetëm një pjesë e përgjigjes.

Këta ekspertë po mësojnë se trupi i njeriut, nuk mund të zhvillojë gjithmonë një luftë gjithëpërfshirëse ndaj viruseve dhe patogjenëve të tjerë. Ai mund të jetë gjithashtu i aftë të presë një infeksion ndonjëherë aq lehtë, sa të mos shfaqen simptoma.

Kjo dukuri, e njohur si toleranca ndaj sëmundjeve, është e mirënjohur tek bimët, por vetëm në 15 vitet e fundit është dokumentuar tek kafshët. Toleranca ndaj sëmundjeve, është aftësia e një individi, për shkak të një predispozicioni gjenetik, apo të ndonjë aspekti të sjelljes ose mënyrës së jetesës, që të jetë i shëndetshëm pavarësisht se është infektuar me një sasi patogjeni që sëmur të tjerët.

Toleranca merr forma të ndryshme, në varësi të infeksionit. Për shembull, kur infektohet nga kolera, që shkakton diarre akute, dhe që mund të vrasë shpejt të sëmurin përmes dehidrimit, trupi mund të mobilizojë mekanizmat që ruajnë ekuilibrin e lëngjeve dhe elektrolitit.

Gjatë infeksioneve të tjera, trupi mund të nxisë metabolizmin ose të aktivizojë mikrobet e zorrëve apo çfarëdo rregullimi të brendshëm të nevojshëm, për të parandaluar ose riparuar dëmtimin e indeve, apo për ta bërë një mikrob më pak të dëmshëm.

Studiuesit që i studiojnë këto procese, mbështeten në eksperimente të ndryshme të cilat nuk mund të kryhen tek njerëzit. Sidoqoftë, ata i shohin asimptomatikët e Covid-19 si dëshmi se toleranca ndaj sëmundjeve, është një dukuri që ndodh edhe tek njerëzit.

Të paktën 90 për qind e të infektuarve me bakterin e tuberkulozit nuk sëmuren. E njëjta gjë është e vërtetë për më shumë se 1.5 miliardë njerëz në botë, që jetojnë me krimbat parazitare ?helminths? në zorrët e tyre. Atëherë çfarë bën trupi për të toleruar këto lloje infeksionesh? King dhe kolegët kanë identifikuar qeliza specifike imune tek minjtë që rrisin rezistencën e enëve të gjakut gjatë një infeksioni me ?helminthit?, që çon në më pak hemorragji të zorrëve, edhe kur kanë të njëjtin numër krimbash.

?Kjo gjë është treguar tek bimët, bakteret, dhe specie të tjera gjitarësh. E përse të mos zhvillojnë edhe njerëzit këto lloj mekanizmash, për të promovuar dhe ruajtur shëndetin përballë infeksionit??- thotë King.

Në një editorial të kohëve të fundit në ?Frontiers in Immunology?, King dhe kolegu i tij McGill Maziar Divangahi, thonë se studim më i thelluar ndaj tolerancës ndaj sëmundjeve, mund të çojë në ?një epokë të re të artë të kërkimit dhe zbulimit të sëmundjes infektive?.

Shkëncëtarët i shihnin dikur mikrobet si armike, një qasje që ka prodhuar antibiotikë dhe vaksina me shumë vlerë. Por kohët e fundit, studiuesit kanë kuptuar se trupi i njeriut kolonizohet nga triliona mikrobe, që janë thelbësore për një shëndet optimal, dhe se marrëdhënia midis njerëzve dhe mikrobeve është më e nuancuar.

Viruset dhe bakteret kanë ekzistuar rreth e rrotull që nga fillimi i jetës në Tokë, ndaj ka kuptim që njerëzit evoluan në mënyra për t?i luftuar si duhet ato. Pikëpamja kryesore shkencore mbi asimptomatikët, është se sistemet e tyre imune janë veçanërisht të rregulluar. Kjo mund të shpjegojë edhe faktin pse fëmijët dhe të rinjtë, përbëjnë shumicën e njerëzve pa simptoma nga Covid-19, pasi natyrisht sistemi imunitar dobësohet me kalimin e moshës./ undark.orgPërshtatur nga CNA.al

Lajmet e fundit nga