A po rritet pushteti ”i butë”, apo bota po bëhet më e mençur?
Nga David Howell “Japan Times”Më shumë se 30 vjet më parë, n...
Të gjithë e dinë se fëmijët e parëlindur janë udhëheqës natyralë, të dytët janë rebelë, dhe më të vegjlit janë të llastuar me besim të tepruar tek vetja. Të paktën, kjo është ajo që na kanë mësuar. Por a ka ndonjë gjë të vërtetë në këtë thënie?
Në vitet 1930, psikoterapisti austriak Alfred Adler, ishte i pari që studioi rendin e lindjes së fëmijëve dhe efektin e tij në personalitetin e njeriut. Ai besonte se ?çdo vështirësi në zhvillimin e fëmijës, shkaktohej nga rivaliteti dhe mungesa e bashkëpunimit në familje?.
Sipas Adlerit, një fëmijë i vetëm s?ka nevojë të garojë asnjëherë për vëmendjen e prindërve të tij, dhe nuk ?zëvendësohet? kurrë nga motrat apo vëllezërit e tjerë. Ngjashëm, fëmija më i madh merr pjesën më të madhe të vëmendjes së prindërve, dhe ka të ngjarë të ndihet përgjegjës për kujdesin ndaj vëllezërve dhe motrave më të vegjël, gjë që reflektohet tek përsosmëria, puna e palodhur dhe vetëdija e tyre.
Edhe fëmijët e lindur të dytët, garojnë vazhdimisht me motrën apo vëllain e tyre më të madh për vëmendje. Fëmijët midis të mëdhënjve dhe më të vegjëlve ndodhen midis, të cilët shpesh mund t?i lënë jashtë vëmëndjes së tyre. Për pasojë, këta fëmijë mund të zemërohen me lehtësi dhe të jenë më të ndjeshëm ndaj kritikave.
Fëmija më i vogël, është shpesh më i mërzituri në familje. Ai varet nga familja më shumë se sa të tjerët. Shtimi i një fëmije në familje, ka një ndikim në mënyrën e funksionimit të një familje. Por Adler sugjeron se këtu luajnë një rol edhe faktorë të tjerë si madhësia e familjes, shëndeti, mosha, kultura apo gjinia e fëmijës.
Ndërkohë sipas një studimi të fundit suedez, të parëlindurit kanë tipare më të favorshme të personalitetit, përfshirë hapjen ndaj përvojave të reja, vetëdijësimin, të qënit miqësorë dhe të pasurit e një stabilitetit më të madh emocional, sesa vëllezërit e tyre të lindur më vonë.
Për pasojë, ata kanë më shumë të ngjarë të bëhen drejtues dhe menaxherë të rëndësishëm, ndërsa fëmijët e lindur më vonë, që i kanë qejf rreziqet, përfundojnë shpesh të vetëpunësuar. Të parëlindurit, kanë tendencën të zotërojnë tipare psikologjike që kanë lidhje me udhëheqjen, si përgjegjshmërinë, krijimtarinë, bindjen dhe dominimin.
Ata kanë ndërkohë më shumë të ngjarë të kenë aftësi akademike, dhe nivele më të larta të inteligjencës, sesa vëllezërit dhe motrat e tyre më të vegjël. Janë këto cilësi, që besohet se i bëjnë të parëlindurit më të suksesshëm. Kjo gjë shpjegohet në dy 2 mënyra.
Nga këndvështrimi evolucionar, prindërit favorizojnë dhe investojnë shumë (për strehim dhe ushqim) tek i parëlinduri i tyre, për të rritur shanset e tyre të mbijetesës dhe riprodhimit. Por kjo vjen me një kosto, pasi prindi tani nuk është në gjendje të investojë të njëjtën sasi burimesh tek pasardhësit e lindur më vonë.
Vëllezërit më të vegjël, duhet të garojnë për këto burime të kufizuara, por edhe për vëmendjen e reduktuar prindërore. Kështu, është vënë re se prindërit kalojnë më pak kohë duke ndihmuar fëmijët e tyre të lindur më vonë në kryerjen e detyrave të shkollës, pikërisht për shkak të mungesës së burimeve rezervë.
Por ndodh shpesh që fëmijët e lindur të fundit, kanë shpesh një trajtim preferencial. Kjo pasi prindërit kanë tashmë mundësinë e fundit për të investuar burimet e tyre. Ata janë gjithashtu të moshuar, dhe kanë prirjen të kenë më shumë para në atë periudhë të jetës së tyre.
Kësisoj, prindërit kanë më shumë të ngjarë të investojnë në edukimin e pasardhësve të tyre të lindur më vonë.
Ndërkohë pritshmëritë e prindërve, mund të shpjegojnë tiparet më të favorshme të personalitetit tek të parëlindurit. Kjo do të thotë se ata priren të jenë më të rreptë me të parëlindurin. Ata e bëjnë këtë, pasi të parëlindurit duhet të jenë modele për vëllezërit dhe
motrat e tyre të lindur më vonë, dhe të mbrojnë vlerat e prindërve./Përshtatur nga CNA.al
Nga David Howell “Japan Times”Më shumë se 30 vjet më parë, n...
Ndërsa lëvizni lart e poshtë në Facebook, ju e shihni:Miku j...
Eksperti i sëmundjeve infektive, njëherazi drejtues i qendrë...
Nga Eric Edelman & Charles Wald “National Interest”Në takimi...
Stereotipet tradicionale gjinore, thonë se gratë janë ato që...
Nga Toby Vogel & Kurt Bassuener ”Eu Observer”Komisioni Evrop...
Nga Brahma Chellaney “Project Syndicate”Nga Tigri tek Indi, ...
Nga Robert B.Talisse “The Conversation”Kur kryetarja e Kongr...
Qëkur qeniet njerëzore kanë parë yjet lart në qiell, 2 pyetj...
Pas vdekjes së mjekut kinez, i cili ishte i pari që tërhoqi ...
Nga William F.Buckley Jr. “National Riview”* Gjatë muajve të...
Nga Martha Spurrier “The Guardian”* Java që shkoi, na dha të...
Nga Marc A.Thiessen “The Washington Post”* Nisma e demokratë...
Është një emër mjaft i shpeshtë tashmë në ekrane, por edhe n...
Çështja është kur, dhe jo nëse do të shohim një shpërthim tj...
Nga Haldun Gülalp “Open Democracy”* Në mesin e shekullit XX,...
Nga Donald Trump* Që nga zgjedhja ime si president, ne kemi ...
* Gati 10 milionë njerëz vdesin nga kanceri çdo vit. Ai ësht...
Historikisht, të gjitha perandoritë bien ose shndërrohen në ...
Nga Craig Turp “Emerging Europe”* Dy partitë më të mëdha në ...
77-vjeçari, Fatmir Aliaj tregon për emisionin investigativ...
Klodian Zoto, një nga kokat e inceneratorëve, i dënuar...
Drejtuesi i PD-së për Tiranën, Belind Këlliçi, ka deno...
Në fund të shkurtit të këtij viti ishim në lagjen “Visarjo...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Policia e Krujës ka arrestuar një 26-vjeçar me iniciale G....
Zbardhet vjedhja e argjendarisë në Rrugën e Dibrës në Tira...
Gazetari Spartak Koka ka zhvilluar një intervistë me babai...
Gazetari investigativ Artan Hoxha ka folur në lidhje me kë...
Ditën e martë, vendi ynë do të ketë kushte të paqëndru...
Për javën që presim përpara, mbi vendin tonë parashiko...
Prej më shumë se një muaji, ish-të punësuarit në fabrikat ...
Këtë të diel, moti do të jetë i paqëndrueshëm si rezultat ...
Të gjitha problemet, të cilat mund t’i kenë qytetarët ...
Rregulla të reja për emigrantët që jetojnë në Greqi? ...
Vendet e BE-së do të vendosin sanksione ndaj 30 zyrtar...
Pakistani mbeti një nga tri vendet me ajrin më të ndodhur ...
Turmat në veri në Londrës janë mbledhur të hënën në mëngje...
Kur kujtoj sot atë aventurë, thuajse vdekjeprurëse, më...
Lulet e portokalleve janë pjesë e pandashme e çdo oborri t...
Radio “Ngjallja” ka përkujtuar Kryepeshkopin Fan Noli në 5...
Normat e interesit të depozitave u rritën në përmasa të vo...
Sot, më 19 mars 2024, në tregun valutor dollari amerikan b...
Nevoja për punonjës nga ata më pak të kualifikuar deri tek...
2024-a ka nisur negative për pjesën më të madhe të eksport...