A na bën mirë apo keq uji i gazuar?
Për shumë njerëz, nisja e vitit të ri është koha e duhur për...
Ne nuk kemi gjithmonë uri, dhe ushqehemi për shkak të nevojës. Në fakt, ndoshta më shpesh ushqehemi për shkak të shijes, deri në pikën që nëse do të mund të zgjidhnim, do të hamin vetëm atë që na pëlqen. Por ndjenja e urisë, varet në të vërtetë nga mekanizmat komplekse, ku të gjithë kanë lidhje mes tyre, dhe në të cilët elementi psikologjik luan një rol kryesor.
Sinjalet e trurit
Në trurin tonë, qendrat që rregullojnë urinë dhe ngopjen ndodhen në hipotalamus, një strukturë e pozicionuar midis dy hemisferave të sistemit nervor. Sinjalet ?Jam i uritur? ose ?Jam i ngopur?, vijnë deri në këtë pikë nga organet periferike, dhe na nxisim të kërkojmë të hamë, apo të ndalojmë së ngrëni.
Mesazhe të tilla, janë të natyrës kimike. Për shembull, kur stomaku është bosh prodhon grelinë, një lëng që stimulon oreksin, ndërsa indi yndyror prodhon leptinën, që e largon oreksin. Pas një vakti ushqimor, pankreasi sekreton insulinë, e cila shkakton ngopjen. Por i njëjti organ, prodhon edhe një molekulë tjetër – neuropeptidinës Y – që na shkakton ndjenjën e urisë.
Rregullimi është shumë i sofistikuar, në mënyrë që të garantojë konsumin e ushqimt, kur ju keni nevojë, dhe të mos konsuni asgjë kur s?keni nevojë për lëndë ushqyese. Gjithsesi, jo gjithmonë shkon gjithçka ashtu si duhet. Në fakt ndjenja e urisë dhe ngopjes, mund të manipulohet nga sëmundje të caktuara.
?Për shembull diabetikët, kanë përshtypjen se kanë gjithmonë nevojë për sheqerna, kur në fakt ajo që mungon në trupin e tyre është insulina?- thotë Karla Lertola, specialiste në shkencën e ushqimit dhe dietave. Sidoqoftë, ajo që ndikon më shpesh është mendja jonë, sidomos në një shoqëritë e sotme, ku ushqimi është rrallë në sasi të pakta.
Lëngëzimi në gojë
Në fakt, rregullimi i urisë dhe ngopjes, ka evoluar që në kohërat e lashta, për t?u dhënë mundësi paraardhësve tanë të grumbullonin ushqime aty ku ai ishte në dispozicion, dhe për të përballuar periudhat e pashmangshme të urisë që do të pasonin. Për këtë arsye, edhe sot ushqimet shumë energjike (si sheqernat dhe yndyrnat), janë ende ato që stimulojnë më shumë lëngëzimin e
gojës.
Paraardhësit tanë nuk i rezistonin, dhe është e vështirë që edhe sot ta kontrollojmë veten.
Përballë ushqimit, i gjithë sistemi ynë ndijor – shqisat e nuhjatjs, shikimit, shijes – dërgojnë sinjale në korteksin cerebral, që i përpunon stimujt e marrë, dhe transmeton të dhënat në pjesën tjetër të sistemit nervor, dhe më pas në gjithë aparatin gastrointestinal. Kësisoj, stimulimi shndërrohet kështu në një lloj ?zhytje? tek ushqimet, që nga ana tjetër na krijon një ndjenjë të mirëqenies. Dhe në fakt, pasi hamë bollshëm, truri ynë çliron molekula që na bëjnë të ndihemi mirë.
Çfarë ngushëllimi!
Edhe për këtë arsye, në disa raste nuk është madje as e nevojshme që të shihet një lloj ushqimi, për të stimuluar oreksin. Nëse e shohim veten në një situatë të vështirë psikologjike, ideja që pas ngrënies do të ndihemi më mirë, mjafton që ne të shkojmë dhe hapim frigoriferin. Ndërmjetësimi i emocioneve, dhe dominimi i pjesës emocionale mbi atë racionale, na bën të harrojmë që po hamë për të mbijetuar, dhe në këtë mënyrë përdorimi i ushqimit për t?u ndjerë më mirë, çon në një rritje të konsiderueshme të peshës trupore. ?Ne jemi shpesh jemi të bindur, se jemi në gjendje të rregullojmë vetë çështjen e ushqimit, por nuk është kështu. Ne duhet të mësojmë të jemi më të vetëdijshëm, t?i kushtojmë vëmendje mënyrës sesi ushqehemi, dhe të përpiqemi të mos mashtrohemi nga emocionet e momentit. Sigurisht, mund t?i lejojmë vetes disa përjashtime, por ato duhet të mbeten të tilla?-thotë Lertola./Përshtatur nga CNA.al
Për shumë njerëz, nisja e vitit të ri është koha e duhur për...
Zyrtarët e Pentagonit kanë deklaruar për “Fox News”, se avio...
Nga Conrad Black, “Newsmax”* Demokratët kanë bërë një tjetër...
Nga Janusz Bugajski, “Center for European Policy Analysis”* ...
Shumëkush mund ta ketë dëgjuar në një moment emrin e Galileo...
Astronautët e sotëm në hapësirë, jetojnë duke u ushqyer me u...
Nga Joseph W.Sullivan “Foreign Policy”* Dy presidentët e fun...
Qeveria gjermane kërkon të mbledhë në tavolinën e bisedimeve...
Putini dhe Erdogani festuan hapjen e gazsjellësit të ri, edh...
Rritja e tensioneve me Iranin dhe e rrezikut për sigurinë në...
Parlamenti në Bagdad kërkon tërheqjen e trupave amerikane, p...
Nga Matthew Longo “Politico.eu”* Shumë më shpejt nga sa mend...
Ishte shkurti i vitit 1825, dhe 34-vjeçari Samuel Mors, një ...
Nga Tom O’Connor, “Newsweek”Shtetet e Bashkuara, kanë aktual...
Nga Nick Paton Walsh, “CNN”* Bejrut, Liban – Sulmet me raket...
Nga Bruce W.Bennett, “National Interest”* Analistët e Koresë...
Për një kohë shumë të gjatë, studiuesit kanë besuar se Amazo...
Nga Van Hipp “Fox News”* Bota është në ethe qëkur SHBA-ja vr...
Orbita e Tokës përreth Diellit është pothuajse rrethore. Ndr...
Sërish evropianët vuajnë pasojat e politikës së Donald Trump...
Ekspertët e opozitës, në materialet e tyre hulumtuese ...
CNA denoncoi rreth një muaj më parë se zyrtarët e bash...
Mariglen Qato, drejtori i Erion Veliajt, i arrestuar këtë ...
Një qytetare u ankua në Fiks Fare se, pasi bëri një vizitë...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Policia ka dalë me një njoftim zyrtar në lidhje me atentat...
Në zbatim të ligjit Nr. 10 192, datë 03.12.2009, “Për Para...
Avokati Andrea Zotaj, pjesë e Dhomës së Avokatisë në Gjiro...
Një apartament është përfshirë nga flakët pasditen e kësaj...
Ditën e premte vendi ynë do të vijojë të ndikohet nga kush...
Ditën e enjte vendi ynë do të vijojë të ndikohet nga kusht...
Institucionet e menaxhimit të shëndetit publik u vunë ...
Për ditën e mërkurë vendi ynë do të vijojë të jetë nën...
Një tërmet me magnitudë 5.9 e shkallës Rihter ka godit...
Ish-senatori amerikan Joe Lieberman, i cili ishte shumë pr...
Nju Jork – Ish Presidenti Donald Trump kritikoi të mërkurë...
Për herë të parë prej 27 vjetësh, qeveria e Shteteve të Ba...
Mbrëmjen e kësaj të mërkure është transmetuar premiera “Ti...
"Mësonjëtorja e dytë Shqipe" pas Korçës është hapur në Pog...
Berti ka qënë shoku im më i mirë. Edhe më i ngushtë paçka ...
Gjergji ka konkuruar në një nga festivalet të këngës së le...
Deficiti i llogarisë korrente preku vlerën më të ulët hist...
Sot, më 29 mars 2024, në tregun valutor, dollari amerikan ...
Kredia e re për ekonominë u rrit me ritme të larta edh...
Muaji shkurt nuk ka qenë i mbarë për kursimet e depozituar...