LEXO PA REKLAMA!

SHKARKO APP

E fundit!

x

Brexit nuk ishte asgjë, Evropën e pret një vit ”ferri” në 2020-ën

1 Janar 2020, 11:30, Blog CNA
Brexit nuk ishte asgjë, Evropën e pret një vit

Nga Luke McGee ?CNN?

* Brexit ka qenë një dhimbje e madhe koke, qëkur Britania e Madhe votoi pro largimit nga unioni në vitin 2016. U deshën dy kryeministra, 1274 ditë, 3 zgjatje afati dhe 2 palë zgjedhje parlanentare, që një marrëveshje BE-Britani të konsiderohej e pranueshme nga parlamenti britanik.

Kjo çështje konsumoi shumë energji në Bruksel. Në atë kohë, BE-ja ishte e detyruar t?i kushtonte më pak vëmendje problemeve të tjera midis vendeve të saj anëtare. Në fakt, bëhet fjalë për problemet që paraqesin një kërcënim shumë më të madh afatgjatë për projektin evropian, sesa Brexit.

Aktualisht Bashkimi Evropian, po dëmtohet nga vendet e saj anëtare, që shpërfillin sundimin e ligjit, që devijojnë nga standardet e larta të Evropës për të drejtat e njeriut, dhe që tallen me lirinsë e shprehjes. Shembulli më i fundit i kësaj vjen nga Polonia, ku Gjykata e Lartë, e paralajmëroi partinë qeverisëse Ligj dhe Drejtësi, se reformat e saj në gjyqësor mund të shkelin ligjin evropian në një mënyrë aq flagrante, sa që mund ta nxjerrin vendin nga BE.

Deklarata e një gjykate, mund të jetë gjithnjë paksa dramatike. Është e vërtetë që reformat e propozuara, të cilat e lejojnë qeverinë të ndëshkojë gjyqtarët për përfshirje në aktivitete politike, injorojnë kërkesën e BE-së, sipas së cilës gjykatat duhet të veprojnë të pavarura nga qeveria. Por kjo nuk do të thotë s Polonia do të dalë nga unioni.

Së pari, nuk mund të dëbohet zyrtarisht një shtet anëtar i BE-së. Është i mundur pezullimi i të drejtave të një vendi anëtar sipas nenit 7 të traktatit të Bashkimit Evropian, i krijuar për të ndëshkuar vendet që nuk u binden parimeve themeluese të unionit. Por Polonia, është ende zyrtarisht një shtet anëtar.

Dhe ndëshkimi i saj, do të kërkonte një marrëveshje unanime midis vendeve të tjera anëtare. Dhe asnjë nga ata që e kupton mirë politikën e BE-së, nuk mendon se kjo gjë ka ndonjë shans që të ndodhë. ?Neni nuk u hartua kurrë për menaxhimin e një situate, kur ka më shumë sesa një shtet anëtarë që shkel rregullat?- thotë Ronan Mekri, profesor i së Drejtës Evropiane në Universitin e Londrës.

Tani për tani, janë disa shtete që po sillen në kundërshtim me rregullat. Rreth 550 km në jug të Varshavës, kryeministri i Hungarisë Viktor Orban e ka kaluar dekadën e fundit me sulme të vazhdueshme ndaj gjykatave të vendit, institucioneve akademike, bankës qendrore dhe medias hungareze.

BE ka nisur procedurat e nenit 7 kundër Hungarisë dhe Polonisë. Por që të dyja këto lëvizje, nuk kanë sjellë asnjë efekt. Në Maltë, kryeministrit Jozef Muskat, po i kërkohet të japë dorëheqjen për përfshirjen e pretenduar të qeverisë së tij në vrasjen e gazetares Dafne Karuana Galicia, që po hetonte korrupsionin politik.

Në fillim të kësaj jave, anëtarët e Parlamentit Evropian votuan me 581 pro me 26 kundër në favor të një rezolute, për të nisur zbatimin e nenit 7 mbi Maltën. Muskat ka njoftuar se do të japë dorëheqjen muajin e ardhshëm, por i ka hedhur poshtë të gjitha akuzat për shkeljen e ligjit.

Ndërkaq qeveria në Kroaci, ndodhet nën presion pasi dështoi të reformojë ligjet ekzistuese për të mbrojtur gazetarët, nga përballja me paditë gjatë punës së tyre. Kritika të ngjashme ndaj qeverive për presion ndaj medias, ka në Greqi dhe Bullgari.

S?ka dyshim, se kontinenti i vjetër po zhytet në një krizë të besimit të ndërsjellë ndaj vlerave dhe ligjit. Dhe besimi është sigurisht shtylla kryesore e unitetit dhe stabilitetit evropian. Agata Gostinska-Jakubovska, bashkëpunëtore në Qendrën për Reformën Evropiane, thotë se ?prapësimi në respektimin e rregullave të sundimit të ligjit në çdo shtet anëtar? krijon ?një sfidë për gjithë besimin e ndërsjellë?. Ky sipas saj është një parim themelor për projekte të rëndësishme, si tregu i përbashkët ose drejtësia.

Problemi është se anëtarët e BE-së, mbikëqyren nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë. Gjykatat kombëtare pritet që të respektojnë ligjin evropian. Mekri shpjegon se ?moria e rregullave, nën të cilat shtetet anëtare njohin automatikisht vendimet e njëri-tjetrit, kërcënohet nga minimi i shtetit të së drejtës. BE është një burokraci shumë e vogël. Për zbatimin e ligjit, ajo varet kryesisht nga gjyqtarët kombëtarë dhe shërbyesit civilë kombëtarë?.

Me kaq shumë vende evropiane të tmerruara nga perspektiva e ndëshkimit nga ana e BE-së, është e pamundur që shtetet anëtare t?i çelin dritën jeshile Brukselit, për të veçuar dhe ndëshkuar anëtarë të caktuar. Në disa aspekte, BE-ja është pak më shumë se sa një marrëveshje midis 28 vendeve, për të mos mashtruar sistemin.

Ndërsa Evropa hyn në vitin 2020, ajo duhet të zgjidhë problemet që i ka injoruar që nga viti 2016. ?Kostoja e madhe e Brexit për BE-në, është se ajo ka vjedhur kohën, vëmendjen dhe kapitalin politik nga adresimi i sfidave të vërteta thelbësore me të cilat përballet vetë BE?- thotë Muxhtaba Rahman, drejtori menaxhues i think-tankut ?Eurasia Group?.

Kontinenti është shumë i përçarë në lidhje me menyrën se si duhet të adresojë sfidat ekonomike të bllokut, dhe çfarë roli duhet të luajë Evropa në skenën globale. ?Udhëheqësi i vetëm që ka një vizion koherent është presidenti francez Emanuel. Por ai është shumë përçarës, në mënyrën se si po synon ta bëjë këtë?- thekson Rahman.

Kjo do të thotë që Bashkimi Evropian po hyn në një dekadë të re, me probleme të mëdha midis anëtarëve të saj sesa Brexit, dhe pa asnjë plan koherent për t?i zgjidhur ato. Nëse synohet që të mbijetojë projektin evropian, BE duhet të veprojë pa humbur kohë./ Përshtatur nga CNA.al

Lajmet e fundit nga