Troja e lashtë, një qytet real apo thjesht një legjendë?
* Emri Troja, i referohet një vendi legjendar, por edhe një ...
Nga Shelley Inglis ?The Conversation?
* Pavarësisht rebelimeve popullore, dhe lëvizjeve dinamike sociale në Liban, Hong Kong, dhe në mbarë Evropën dhe Amerikën Latine, demokracia është në telashe. Studiuesit thonë se vendet e mbarë botës, po përjetojnë një rritje të sundimit autokratik, dhe një rënie të idealeve dhe praktikave demokratike.
Një sundim është autokratik – i njohur ndryshe edhe si autoritarizëm – kur një udhëheqës apo një parti politike, ushtron pushtetin e plotë për të qeverisur një vend dhe njerëzit e tij. Sipas ?Freedom House?, 2008-a, ishte viti kur demokracia arriti kulmin. Po çfarë është një lider autokrat? Ja cilat janë 10 hapat, që ai ndërmerr zakonisht:
1. Forcon pushtetin e tij ekzekutiv
Tipari kryesor i autoritarizmit të sotëm, është forcimi i pushtetit të kryeministrit ose presidentit, duke dobësuar njëkohësisht institucionet e tjera si parlamenti dhe sistemi gjyqësor, që garantojnë zakonisht kontrollin dhe ekuilibrin mes pushteteve. Forma më ekstreme, është heqja e kufijve të mandatit presidencial si në Kinë, apo reformat kushtetuese regressive, për të zgjeruar pushtetin presidencial, siç ka ndodhur në Turqi.
2. Shtyp përpjekjet e disidencës dhe qytetarëve, për ta detyruar qeverinë të japë llogari
Më shumë se 50 vende në botë, kanë miratuar ligje që bllokojnë aktivizimin e grupimeve qytetare. Kufizimet për lejet e protestave publike, ndalimi i protestuesve, dhe përdorimi i tepërt i forcës për të shtypur demonstratat, janë mjete që përdoren gjithnjë e më shpesh.
3. Fiton mbështetjen e elitës, dhe kur duhet e demonizon atë
Rritja dhe zhvillimi ekonomik, janë thelbësore për ruajtjen e mbështetjes së elitës dhe oligarkëve për liderët autokratikë. Konglomeratet e mediave, apo lidhjet më të sofistikuara mes qeverive dhe korporatave, parasë dhe politikës, mund të jenë një përzierje toksike për demokracinë.
4. I referohet populizmit dhe nacionalizmit
Shumica e udhëheqësve autokratë, shfrytëzojnë tensionet ekzistuese brenda shoqërive komplekse, për të forcuar mbështetjen e tyre.Në shumë vende, frika ndaj emigrantëve, ka ringjallur nacionalizmin, duke nxitur nisma si Brexit në Britani. Ndërkohë është e zakonshme edhe fajësimi i forcave të jashtme për problemet e një vendi, siç bën shpesh lideri hungarez Viktor Orban.
5. Kontrollon informacionin në shtëpi, dhe keqinformon të tjerët jashtë vendit
Kina ka zhvilluar teknologji të sofistikuara, për të censuruar dhe parandaluar qarkullimin e informacionit të padëshiruar, apo për të gjurmuar çdo qytetar kinez. Rusia është në pararojë të kontrollit të mediave shtetërore në vend, ndërsa gjeneron dezinformata jashtë vendit.
6. Emëron opozitën
Partitë si ?kolonë e pestë? e opozitës, dhe përdorimi i taktikave të pastra të frikës, janë veprimet e mundshme të një autokrati. Kjo i shërben synimit të tij për ruajtjen sa për sy e faqe të një konkurrence pseudo-politike, teksa në të njëjtën kohë e zbeh potencialin për krijimin e forcave të reja më demokratike.
7. Manipulon fshehtazi zgjedhjet
Autokratët, kanë gjetur mënyra më të zgjuara, për ta pasur në favor rezultatin e proceseve zgjedhore. Taktikat e reja, përfshijnë pengimin e aksesit në media, ndryshimin e rregullave elektorale, dhe vendosjen e aleatëve në komisionet zgjedhore.
8. Luan me kartën e ?gjendjes së jashtëzakonshme?
Që nga viti 2001, përdorimi i kërcënimit nga terrorizmi apo krimi i organizuar, ka qenë në favorin e sundimtarëve autokratë. Një nga shembujt, është lufta e presidentit të Filipineve, Rodrigo Duterte, ndaj trafikantëve të drogës, që ka shkaktuar mijëra të vdekur.
Që pas tentativës së grushtit të shtetit në vitin 2016, dhe deri më 2018-ën, Turqia ishte nën gjendjen e jashtëzakonshme. Kjo i dha mundësi presidentit Rexhep Tajip Erdogan të burgosë dhe të përndjekë akademikë, zyrtarë qeveritarë, media dhe avokatët e të drejtave të njeriut.
9. E shtrin modelin dhe ndikimin e tij
Duke përdorur fazën ndërkombëtare dhe aftësinë e tyre në rritje ekonomike, vendet si Kina po përhapin ndikimin e tyre përmes nismave të financimit të tilla si Brezi dhe Rruga, për të ndërtuar infrastrukturën në Azi në Evropë. Ata po punësojnë konsulentë profesionistë, për të lobuar në kryeqytetet e huaja mbi politikat që forcojnë pushtetin e tyre.
10. Mëson dhe shkëmben përvojat me të tjerët
Samitet ndërkombëtare dhe klubet ndërqeveritare, mund të ofrojnë një platformë tipike për shkëmbime të tilla. Për shembull, kryeministri i Kamboxhias Hun Sen, ka mbledhur me sukses qeveritë fqinje për të ndihmuar në shtypjen e kundërshtimeve ndaj sundimit të tij, duke përdorur organizatën rajonale ASEAN./ Përshtatur nga CNA.al
* Emri Troja, i referohet një vendi legjendar, por edhe një ...
Nga Paul R.Pilar “National Interest”* Trazirat e kohëve të f...
“Mos lini askënd pas”, ishte slogani i këtij viti në Ditën B...
Nga Paul Monod “The Conversation”Hong Kongu, mund të duket s...
Ish-analisti i shërbimit sekret të marines amerikane, Xhonat...
Nga Craig Shirley “Newsmax”Nëse financimi i një kauze fisnik...
Nga Jeremy Cliffe “New Statesman”Çfarë kanë të përbashkët kr...
Çështja nëse është gjeni apo ambienti, ai që dikton kryesish...
Termi “Deep State”, është huazuar nga vende të ndryshme nga ...
Nga David Robson “BBC”* Po të mos ishte për një aktore dhe n...
Nga Joel Samuels “The Conversation”* Teksa kanë nisur seanca...
Nga Leonid Bershidsky “The Moscow Times”Një artikull fundjav...
…Në parlamentin tonë zgjidhen e mblidhen të kuvëndojnë njëqi...
Gjermania iu përgjigj këtë javë zyrtarisht pikëpyetjes franc...
Nga John Horgan “Scientific American”* Në historinë e teoriv...
Nga Nicholas Vinocur “Politico.eu”* Lufta kibernetike, mund ...
Sulmi dhe pushtimi i Xhamisë së Madhe në Mekë më 20 nëntor 1...
Samiti i Gjenevës, takimi i parë midis presidentit amerikan ...
Nga Anthony Salamone “The National”Bashkimi Evropian, po për...
Kush nuk merr azil duhet të ketë të drejtën e punës legale, ...
Sot, në një deklaratë për mediat, kreu i grupit parlamenta...
Një nga çështjet e nxehta që vazhdon t’u kushtojë mili...
Është një politikan që teksa flet për politikë, prodho...
Në redaksinë e emisionit ka ardhur një video, që tregon fe...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Një apartament është përfshirë nga flakët pasditen e kësaj...
Gjykata ka lënë në burg ish-policen e burgjeve, D.H., e ci...
Arrestohet në Pogradec një shtetas italian, i cili tra...
Policia në Shkodër ka mundur të arrestojë shtetasin N. L.,...
Ditën e enjte vendi ynë do të vijojë të ndikohet nga kusht...
Institucionet e menaxhimit të shëndetit publik u vunë ...
Për ditën e mërkurë vendi ynë do të vijojë të jetë nën...
Për ditën e martë vendi ynë pritet të ndikohet nga kushte ...
Polonia ka hapur përkohësisht një pikë kufitare me Ukrainë...
Autoriteti Palestinez e ka prezantuar kabinetin e ri të en...
Të dielën në Turqi zhvillohen zgjedhjet lokale që shihen s...
Ministri i Punëve të Jashtme i Serbisë, Ivica Daçiç, k...
Mbrëmjen e kësaj të mërkure është transmetuar premiera “Ti...
"Mësonjëtorja e dytë Shqipe" pas Korçës është hapur në Pog...
Berti ka qënë shoku im më i mirë. Edhe më i ngushtë paçka ...
Gjergji ka konkuruar në një nga festivalet të këngës së le...
Kredia e re për ekonominë u rrit me ritme të larta edh...
Muaji shkurt nuk ka qenë i mbarë për kursimet e depozituar...
Programi i “Transportit Hekurudhor” kishte 4.1 miliard...
Teksa në Tiranë çmimet e zarzavateve dhe perimeve në shkur...