Çfarë i hëngrën Veliajt, kumbulla apo dardha prapa shpine?!
Ministra, ish-ministra, kryebashkiakë, drejtorë e zyrt...
Ministra, ish-ministra, kryebashkiakë, drejtorë e zyrt...
Pllaka e parë përkujtimore për të përndjekurit e regjimit sovjetik në Gjermani: Një fondacion rus duke marrë shembull nga pllakat përkujtimore për hebrejtë ka vlerësuar një shtëpi në Tyringji si “adresa e fundit”.
Në pllakatën me përmasat 11 cm me 19 cm është shkruar: “Këtu jetonte Heinz Baumbach, hidraulik, lindur më 1926, arrestuar më 10.05.1952, dënuar me vdekje më 16.07.1952, ekzekutuar në Moskë më 23.10.1952, rehabilituar më 1996.”
Kjo është pllakata e 980 përkujtimore e fondacionit rus “Adresa e fundit”. Në Gjermani kësaj pllakate të përuruar më 30 gusht i kushtohet një rëndësi e veçantë, sepse ajo është ekzemplari i parë. Për familjen e Tanja Hartmann me këtë merr fund kërkimi shumë vjeçar i gjyshit të saj Heinz Baumbach. Ai u zhduk pa gjurmë më 10 maj 1952, pasi një polic e pati thirrur të paraqitej në bashki.
“Mbathja në Perëndim!”
Nëna e Heinz Baumbach e kishte parandjerë të keqen dhe i kishte thënë të birit “Mbathja në Perëndim!” Asokohe muri ende nuk ishte ndërtuar, kufiri i pavrojtuar mes dy Gjermanive ishte vetëm pak minuta larg shtëpisë së tyre. Por Heinz, që nuk ishte i vetëdijshëm për rrezikun, shkoi e u paraqit në bashki.
Gjashtë muaj më vonë Baumbach u dënua nga një gjykatë ushtarake sovjetike për “aktivitete anti-sovjetike” dhe u ekzekutua. Në adresën e tij të fundit në Treffurt të Tyringjisë tani atë e përkujtojnë me modesti, por me mjaft emocione.
Vetëm para pak javësh familja e Tanja Hartmann-it, që jeton tashmë në Berlin mësoi për projektin “Adresa e fundit” nga gazetari me prejardhje nga Rusia Mario Bandi. Që nga viti 1993 familja kërkonte të mësonte diçka për fatin e gjyshit të humbur. “Natyrisht në nuk ngurruam asnjë minutë. Ky është nderimi i fundit i madh, që ne mund t’i bëjmë Heinz Baumbach”, thotë Tanja Hartmann.
Mbi fatin e viktimave të represionit stalinist në RDGJ askush nuk ka folur e nuk është lejuar të flasë, thotë Hartmann. Më 1966 në Treffurt mbërriti një certifikatë e falsifikuar vdekjeje, sipas së cilës Heinz Baumbach më 1954 ka ndërruar jetë normalisht. Vetëm 30 vjet më pas, më 1996, nga Moska erdhi një njoftim rehabilitimi, vë në dukjembesa e viktimës.
Shoqatat e viktimave në Gjermani
E para pllakë përkujtimore “Adresa e fundit” në Gjermani u mundësua falë angazhimit të shoqatës së Berlinit “Bashkësia e kampit Vorkuta/GULag Bashkimi Sovjetik”. Organizata është anëtare në shoqatën ombrellë gjermane të “Unioni i shoqatave të viktimave të regjimit komunist”. Iniciali GULag përshkruan rrjetin e kampeve të dënimit dhe të punës në Bashkimin Sovjetik, prej të cilëve njeri ndodhej në veri të Rusisë në Vorkuta.
Në vitin 1955 kancelari i atëhershëm Konrad Adenauer nënshkroi një marrëveshje me Bashkimin Sovjetik për lirimin e robërve të fundit gjerman të luftës nga këto kampe.
Bashkëpunimi me memorialin
Nikolaj Ivanov është kurator i projektit “Adresa e fundit” që ekziston që nga viti 2014 në Shën Peterburg. Sipas tij Gjermania është vendi i gjashtë, ku tani ekziston një pllakatë e tillë. “Ne duam që të tërheqim vëmendjen për fatin e një njeriu të thjeshtë dhe të tregojmë se sa lehtë mund të manipulohej për ta ngarkuar atë penalisht”, thotë ai. Me këtë pllakë përkujtimore duhet të kujtohet, se edhe në Gjermani ka pasur viktima të pafajshme të terrorit shtetëror sovjetik.
Fondacioni rus “Adresa e fundit” bashkëpunon me memorialin Gjermania, dega e memorialit Ndërkombëtar. Qëllimi i organizatës është që të zbardhë sundimin e dhunshëm stalinist dhe të përkujtojë viktimat.
Ky projekt ka ecur në gjurmët e projektit për përkujtimin e hebrejve “Stolpersteinen” – në secilën shtëpi prej nga janë deportuar hebrejtë e Gjermanisë sot gjenden në prag të derës pllakat e bronzta me emrat e personave që kanë jetuar në të. Në dallim nga projekti Stolperstein, projekti “Adresa e fundit” realizohet vetëm me miratimin e pronarit të shtëpisë. Një leje e tillë nuk ështe e lehtë të merret për çdo rast./ DW
Administrata Trump është vënë në vëmendjen e medias pas njof...
Mosmarrëveshja e zgjatur tregtare midis SHBA dhe Kinës po nd...
Senatorët amerikanë, Chris Murphy dhe Ron Johnson, thanë të ...
CDU/CSU në Gjermani gjatë shtatorit do të përcaktojë pozicio...
Lideri për shumë vjet i Zimbabves, Robert Mugabe, vdiq në mo...
Para një viti e gjysmë ai ishte një profesor i panjohur juri...
Një ish-analist i CIA-s pretendon se presidenti rus Vladimir...
Presidenti i Turqisë Recep Tayyip Erdogan sërish e ka kërcën...
Në shumë aksione të kordinuara policia deri tani ka arrestua...
Qeveria e re e Italisë, një koalicion mes partive rivale, bë...
Kryeministri britanik Boris Johnson pësoi një goditje tjetër...
Ka pasur kohë, kur marrëveshjet ekonomike me vlerë 150 milia...
Policia e Kosovës ka njoftuar se nga të shtënat me armë në p...
Vëllai i kryeministrit britanik Boris Johnson, Jo Johnson, k...
Kryeministri britanik, Boris Johnson, dështoi të sigurojë vo...
SHBA përpiqen të fitojnë simpati te Ursula von der Leyen e k...
Kundër zhdukjes së llojeve, kundër grimcave të ajrit dhe për...
Është hera e dymbëdhjetë që kancelarja Angela Merkel po udhë...
Nataliteti në Itali ka rënie rekord. Rinia ka humbur besimin...
Në një debat parlamentar, kryeministri i Britanisë së Madhe ...
Sot, në një deklaratë për mediat, kreu i grupit parlamenta...
Një nga çështjet e nxehta që vazhdon t’u kushtojë mili...
Është një politikan që teksa flet për politikë, prodho...
Në redaksinë e emisionit ka ardhur një video, që tregon fe...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Një apartament është përfshirë nga flakët pasditen e kësaj...
Gjykata ka lënë në burg ish-policen e burgjeve, D.H., e ci...
Arrestohet në Pogradec një shtetas italian, i cili tra...
Policia në Shkodër ka mundur të arrestojë shtetasin N. L.,...
Ditën e enjte vendi ynë do të vijojë të ndikohet nga kusht...
Institucionet e menaxhimit të shëndetit publik u vunë ...
Për ditën e mërkurë vendi ynë do të vijojë të jetë nën...
Për ditën e martë vendi ynë pritet të ndikohet nga kushte ...
Polonia ka hapur përkohësisht një pikë kufitare me Ukrainë...
Autoriteti Palestinez e ka prezantuar kabinetin e ri të en...
Të dielën në Turqi zhvillohen zgjedhjet lokale që shihen s...
Ministri i Punëve të Jashtme i Serbisë, Ivica Daçiç, k...
Mbrëmjen e kësaj të mërkure është transmetuar premiera “Ti...
"Mësonjëtorja e dytë Shqipe" pas Korçës është hapur në Pog...
Berti ka qënë shoku im më i mirë. Edhe më i ngushtë paçka ...
Gjergji ka konkuruar në një nga festivalet të këngës së le...
Kredia e re për ekonominë u rrit me ritme të larta edh...
Muaji shkurt nuk ka qenë i mbarë për kursimet e depozituar...
Programi i “Transportit Hekurudhor” kishte 4.1 miliard...
Teksa në Tiranë çmimet e zarzavateve dhe perimeve në shkur...