Autokolona ruse hyn pa leje në Ukrainë
Qeveria ruse e ka urdhëruar autokolonën, që pret prej disa d...
Ndjenja se me politikën e jashtme të SHBA-së ka diçka që nuk shkon, nuk është e re për amerikanët. Madje mund të thuhet se kjo ndejnjë ishte një shkak përse në vitin 2008 ata zgjodhën një senator të ri që donte t’i bënte gjërat ndryshe dhe premtoi që të përfundonte dy luftëra të gjata dhe të vështira të SHBA-së.
Ndërkohë që debati për rolin e ardhshëm të Amerikës në botë që atëherë nuk ishte zhvilluar shumë, u desh shpërthimi i ri i dhunës në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, bashkuar me një artikull të një mendimtari të shkëlqyer neokonservator, Robert Kagan dhe kritikën e Hillary Clinton-it ndaj Barack Obamës për të çuar përpara një diskutim të vërtetë.
Në thelb diskutimi sillet rreth pyetjes nëse SHBA edhe në të ardhmen dëshëron dhe është në gjendje të jetë superfuqia vendimtare në botë dhe nëse përmbajtja në politikën e jashtme e Obamës është apo duhet të jetë një normalitet ri.
Kagan druan se vetëkufizimi i fuqisë amerikan mund të kthehet në një standard të ri në politikën e jashtme të SHBA-së. Pa marrë parasysh ngjitjen e Kinës dhe ndryshimet në strukturën globale të pushtetit, Kagan beson se SHBA duhet ta ruajë edhe më tej rolin e saj si e vetmja superfuqi dhe mund të ndikojë përkitazi në botë. Problemi, argumenton ai, është që amerikanët e shohin me gjithnjë e më shumë skepticizëm edhe vetë rolin dominues të vendit të tyre.
Kërcënim për shkëputje nga politika botërore
“Askush kohët e fundit nuk ka kryer një sondazh nëse SHBA dhe aleatët e tyre në rast të një lufte, le të themi mes Kinës dhe Japonisë, duhet të mbrojnë apo t’i shkojnë në ndihmë Estonisë nëse atje do të shpërthente një konflikt i ngjashëm me Rusinë si ai në Ukrainë. Përgjigjet mund të ishin shumë interesante”, shkruan Kagan.
Kagan argumenton se edhe nëse politika e jashtme e SHBA nuk ka qenë gjithnjë e suksesshme, në përgjithësi mund të shihet pozitivisht. “Nëse 70 vitet e fundit ka pasur më pak agresione, spastrime etnike, më pak pushtime territoriale, kjo edhe falë faktit që SHBA dhe aleatët e saj dënojnë dhe trembin agresorët dhe madje kanë ndërhyrë edhe vetë për të penguar apo ndaluar spastrimet etnike apo ekspansionet territoriale.”
Eseja e Kaganit është një thirrje për një politikë të jashtme të SHBA më aktive, më ndërkombëtare, ditët e së cilës nuk janë të numëruara përsa kohë ka mbështetjen e popullit amerikan: “Bota do të ndryshojë shumë më shpejt nga sa besojmë ne. Dhe nuk ka asnjë superfuqi demokratike që është gati në vijën e startit për të shpëtuar botën nëse kjo superfuqi demokratike lëkundet.”
Faktorë të jashtëm e detyrojnë SHBA të marrë një rol të ri
Barry Posen, një nga përfaqësuesit kryesorë të realizmit, nuk i bëjnë aspak përshtypje fjalët e Kagan: “Robert Kagan mund të besojë çfarë të dojë dhe ta formojë botën në mënyrë të tillë që teroria e tij të duket plauzibël”, thotë Posen, profesor për shkenca politike në Institutin e Teknolohjisë në Masaçusets, në bisedë me Dë.
Ashtu si Kagan edhe Posen ka këndvështrimin e tij për atë që po ndodh aktualisht me politikën e jashtme të SHBA dhe si duhet të jetë e ardhmja e saj. Megjithatë ai ndryshon diametralisht nga këndvështrimi i Kagan. Posen argumenton se strategjita e një hegjemonie globale dhe liberale të Amerikës ka dështuar dhe se për SHBA ka ardhur koha të kapërcejë aktivizmin e saj në politikën e jashtme.
Ai citon studimin e porositur nga qeveria e SHBA “Tendencat globale 2030” të publikuara nga National Intelligence Council. Atje thuhet se në të ardhmen do të ketë tri ose katër fuqi të mëdha globale. Ndërkohë që fuqia e SHBA (dhe BE) deri në 2030 do të bjerë, do të shtohen ndikimi i Kinës dhe Indisë.
Mesazh për Evropën
Përballë këtyre tendencave dhe përvojave me përpjekjen e Amerikës për ta formësuar botën sipas përfytyrimeve të veta, është jo vetëm e pakuptimtë por madje edhe kundër-produktive të ruhet kursi i vjetër, thotë Posen. “Unë mendoj se mund të shohim me përvojën e 20 viteve të kaluara që kjo strategji nuk ka çuar në arritjen e objektivit.”
Për pasojë SHBA duhet të reduktojnë në mënyrë drastike praninë e tyre ushtarake globale, të ulin në 2,5 për qind të PBB buxhetin për mbrojtjen (në krahasim me 3,8 për qind sot) dhe të lënë evropianët të marrin në duart e veta sigurinë e tyre.
“Ne nuk jetojmë si Evropa pranë Rusisë së çuditshme. Duhet të shohim një herë shifrat. Edhe nëse lëmë mënjanë fuqitë e vogla, shtetet e mëdha si Gjermania, Britania e Madhe dhe Franca kanë pasuri, teknologji dhe armë bërthamore për t’ia dalë mbanë përballë asaj që ka mbetur nga Rusia.”
Lidershipi edhe më tej i nevojshëm
Stephen Sestanovic, ish ambasador i Bashkimit Sovjetik, që ka studiuar politikën e jashtme nga Truman deri te Obama për librin e tij të ri “Maximalist” është i bindur se po ndodh një ndarje e re e pushtetit botëror dhe se kjo do të ndryshojë rendin aktual ndërkombëtar. Por ai beson se SHBA dhe partnerët e sa janë më të përshtatshmit për të drejtuar botën edhe në të ardhmen.
“Vendet e BRIC-ut (Brazili, Rusia, India dhe Kina) nuk kanë një koncept të përbashkët. SHBA dhe aleatët e saj përkundrazi kanë interesa të përbashkëta. Një nga faktorët kyç në dekadat e ardhshme do të jetë nëse këto përfytyrime të përbashkëta do të qendrojnë edhe më tej, nëse blloku që është formuar rreth SHBA në më shumë se një gjysmë shekulli do të shpalosë edhe më tej të njëjtin efektivitet që ka pasur në të kaluarën.”
Qeveria ruse e ka urdhëruar autokolonën, që pret prej disa d...
Gjermania do t’i furnizojë kurdët me armë, por nuk do të dër...
Siç konstatoi Banka shtetërore për Zhvillimin, KfW, në vitin...
Ndryshimet në peizazhin politik të rajonit arab po kërkojnë ...
Amerikanët janë gati t’i falin presidentit të tyre shumë gjë...
Një terroriste e shkolluar në të famshmin MIT për neuroshken...
Sekretari amerikan i Mbrojtjes Chuck Hagel paralajmëroi se g...
Steven Sotloff është në duart e grupit terrorist “Shtetit Is...
Dy nisma të shpejta dhe në nivelin më të lartë: të shtunën (...
Ndryshim paradigme në politikën e jashtme: Qeveria gjermane ...
Gazetari James Foley në Alepo, SiriVideoja me titullin “Një ...
Nuk përjashtohet një luftë e hapur ruso-ukrainase. Konflikti...
Dështimi i bisedimeve mes Izraelit dhe palestinezëve lidhet ...
Franca është shteti i parë evropian që do t’u dërgojë armë k...
Që kur javën e kaluar adoleshenti afroamerikan Michael Brown...
Qeveria federale është përcaktuar për tre hapa të rëndësishë...
Assange tha këtë të hënë në kryeqytetin britanik se “së shpe...
Ka citate që thuajse i ndjekin politikanët tërë kohën nga pa...
Virusi vdekjeprurësMë shumë se 300 vetë janë sëmurë tashmë n...
Në Ukrainë lindore, separatistet prorusë qëlluan sërish një ...
Sot, në një deklaratë për mediat, kreu i grupit parlamenta...
Një nga çështjet e nxehta që vazhdon t’u kushtojë mili...
Është një politikan që teksa flet për politikë, prodho...
Në redaksinë e emisionit ka ardhur një video, që tregon fe...
Në sitën e vetting-ut ka ngecur një tjetër proku...
Kolegji i Posaçëm i Apelimit ka shkarkuar një tjetër proku...
Pasuritë e gjyqtarëve dhe prokurorëve kaluan në një pr...
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shkarkoi këtë të hënë n...
Një apartament është përfshirë nga flakët pasditen e kësaj...
Gjykata ka lënë në burg ish-policen e burgjeve, D.H., e ci...
Arrestohet në Pogradec një shtetas italian, i cili tra...
Policia në Shkodër ka mundur të arrestojë shtetasin N. L.,...
Ditën e enjte vendi ynë do të vijojë të ndikohet nga kusht...
Institucionet e menaxhimit të shëndetit publik u vunë ...
Për ditën e mërkurë vendi ynë do të vijojë të jetë nën...
Për ditën e martë vendi ynë pritet të ndikohet nga kushte ...
Autoriteti Palestinez e ka prezantuar kabinetin e ri të en...
Të dielën në Turqi zhvillohen zgjedhjet lokale që shihen s...
Ministri i Punëve të Jashtme i Serbisë, Ivica Daçiç, k...
Hetuesit federalë zbuluan detaje të reja rreth asaj që ndo...
Mbrëmjen e kësaj të mërkure është transmetuar premiera “Ti...
"Mësonjëtorja e dytë Shqipe" pas Korçës është hapur në Pog...
Berti ka qënë shoku im më i mirë. Edhe më i ngushtë paçka ...
Gjergji ka konkuruar në një nga festivalet të këngës së le...
Kredia e re për ekonominë u rrit me ritme të larta edh...
Muaji shkurt nuk ka qenë i mbarë për kursimet e depozituar...
Programi i “Transportit Hekurudhor” kishte 4.1 miliard...
Teksa në Tiranë çmimet e zarzavateve dhe perimeve në shkur...